Branża spożywcza pod presją rosnących cen

Przeczytaj także: Branża spożywcza pełna optymizmu

Niestabilność rynku i rosnące ceny – największe czynniki ryzyka dla firm branży spożywczej

Ceny towarów rolnych, które stały się klasą aktywów samą w sobie, poszły w górę. Z wyjątkiem ryżu, w okresie od sierpnia 2010 r. do sierpnia 2011 r., ceny wszystkich produktów osiągnęły rekordowe pułapy dzięki wzrostom: od 15% w przypadku mięsa i nabiału, przez 26% dla zbóż, aż do 50% w przypadku ceny cukru. Oprócz intensywnych działań spekulacyjnych ten globalny wzrost był spowodowany kilkoma czynnikami. Rośnie popyt wynikający z coraz większej liczebności klasy średniej w krajach wschodzących i zmiany zwyczajów żywieniowych jej przedstawicieli. Wśród innych czynników, które wpłynęły na destabilizację produkcji i chwiejność cen, można wymienić warunki pogodowe, występowanie chorób wyniszczających uprawy, sprzedaż ziemi przez rządy mocarstwom wschodzącym ze szkodą dla lokalnych upraw, a także brak przejrzystości polityki tworzenia zapasów.

Małe i średnie przedsiębiorstwa branży spożywczej w krajach rozwiniętych – najbardziej osłabiona kategoria podmiotów

W tym kontekście marże osiągane przez przedsiębiorstwa, jak również ich budżety, będą znajdować się pod większą lub mniejszą presją, zależnie od zdolności danej firmy do wprowadzenia podwyżek cen dla swoich odbiorców hurtowych i detalicznych. Okazuje się, że w sytuacji niestabilności kosztów małe i średnie przedsiębiorstwa radzą sobie gorzej niż duże międzynarodowe grupy, które mogą korzystać z transakcji hedgingowych i są bardziej elastyczne w zakresie poprawy wydajności.

Poza tym obecność największych firm na prężnie działających rynkach umożliwia im zabezpieczenie dostaw towarów po najkorzystniejszych cenach. Tego rodzaju firmy są zmuszone podejmować bardziej rygorystyczne negocjacje cenowe z największymi odbiorcami detalicznymi. Jednak ze względu na bezpieczny poziom marż osiąganych przez firmy sektora spożywczego oczekuje się, że wpływ tych zmian na ogólną sytuację firm będzie marginalny. Przeciwwagą dla ograniczania wydatków przez konsumentów w krajach rozwiniętych staje się okres dobrej koniunktury na rynkach wschodzących.
W przeciwieństwie do dużych grup, obecne głównie na rynkach lokalnych małe i średnie firmy spożywcze są narażone na konfrontację albo z mizernym tempem wzrostu wielu gospodarek rozwiniętych, albo z recesją w peryferyjnych krajach strefy euro. W krajach rozwijających się mniejsze firmy, które działają na rynku obok dużych międzynarodowych grup, będą korzystać z rosnącej dynamiki wydatków konsumenckich, przy czym będą również musiały stawić czoła ryzyku przegrzania, które może je osłabić.

Prognoza: wzrost liczby upadłości wśród firm wrażliwych

Coface uważa, że w drugim półroczu 2011 r. i w roku 2012 ceny towarów rolnych będą utrzymywać się na wysokim poziomie, mimo nieznacznych spadków notowanych od sierpnia 2011 r. i oczekiwanego spowolnienia gospodarki światowej. Trend ten będzie podtrzymywany przez dużą płynność na rynkach światowych dodatkowo wzmocnioną ekspansywną polityką monetarną Stanów Zjednoczonych.

Ze względu na to, że mniejsze podmioty mogą mieć trudności w finansowaniu inwestycji, uważa się, że konsolidacja sektora spożywczego będzie się utrzymywać, podczas gdy dostęp do kredytów bankowych wciąż może kształtować się na niezadowalającym poziomie. Sytuacja ta z pewnością doprowadzi do wzrostu liczby upadłości wśród najbardziej narażonych, wrażliwych firm. Od stycznia 2011 r. wskaźnik opóźnionych płatności, badany przez Coface dla sektora spożywczego, wzrastał proporcjonalnie do wzrostu cen towarów.