Prywatyzacja w 2004 r.

Przeczytaj także: Prywatyzacja w 2012 r.

Informacje opracowane zostały na podstawie wyników badań prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych oraz bieżących wyników fi¬nan¬sowych i nakładów na środki trwałe przedsiębiorstw, prowadzonych przez Główny Urząd Statystyczny. Wykorzystano w niej informacje pochodzące z baz danych Ministerstwa Skarbu Państwa, Agencji Nieruchomości Rolnych oraz jednostek organizacyjnych pełniących funkcje założycielskie dla przedsiębiorstw państwowych.

Procesem przekształceń własnościowych w latach 1990-2004 objęto 7165 przedsiębiorstw państwowych, z tego 1569 skomercjalizowano (1555 w jednoosobowe spółki Skarbu Państwa i 14 w spółki z udziałem wierzycieli), 2090 poddano prywatyzacji bezpośredniej, 1852 postawiono w stan likwidacji ze względów ekonomicznych, a 1654 byłych państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej włączono do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.

Drogą pośrednią (poprzez udostępnienie akcji lub udziałów Skarbu Państwa) sprywatyzowano 343 jednoosobowe spółki Skarbu Państwa (115 z udziałem inwestorów zagranicznych), w tym 8 w 2004 r. Przychody budżetu państwa z tytułu prywatyzacji pośredniej w 2004 r. wyniosły 9976 mln zł. W końcu 2004 r. działalność gospodarczą prowadziło 300 spośród powstałych tą drogą podmiotów prywatnych (w tym 97 z udziałem kapitału zagranicznego). Wśród nich 70,3% stanowiły podmioty prowadzące działalność w zakresie przetwórstwa przemysłowego, w tym głównie produkujące artykuły spożywcze i napoje (11,7% ogółu spółek sprywatyzowanych pośrednio).

Metodą bezpośrednią sprywatyzowano 2015 przedsiębiorstw państwowych (w tym 54 w 2004 r.). Wśród przedsiębiorstw sprywatyzowanych drogą bezpośrednią 36,7% stanowiły podmioty prowadzące działalność w zakresie przetwórstwa przemysłowego, 22,5%  działalność budowlaną, a 16,7%  związaną z handlem i naprawami. Najpopularniejszą formą zagospodarowania majątku sprywatyzowanych przedsiębiorstw było oddanie go do odpłatnego korzystania spółkom pracowniczym (63,7%). Przychody budżetu państwa z tytułu prywatyzacji bezpośredniej wyniosły w 2004 r. 278,3 mln zł.

Likwidacji z przyczyn ekonomicznych uległo 961 przedsiębiorstw państwowych (w tym w 2004 r. - 53). Wśród zlikwidowanych przedsiębiorstw 32,5% stanowiły podmioty, których podstawowym rodzajem działalności było przetwórstwo przemysłowe, 18,5% prowadziło działalność w zakresie budownictwa, 16,4% – w zakresie handlu i napraw.

Na bazie mienia sprywatyzowanych bezpośrednio i zlikwidowanych przedsiębiorstw państwowych powstało 255 spółek z udziałem Skarbu Państwa (w tym 59 z udziałem inwestorów zagranicznych), do których wniesiono majątek przedsiębiorstw państwowych oraz 1527 spółek pracowniczych użytkujących odpłatnie majątek sprywatyzowanych przedsiębiorstw.

Do końca 2004 r. do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa włączono 4708,7 tys. ha gruntów. W wyniku trwałego zagospodarowania łączna powierzchnia gruntów wchodzących w skład Zasobu zmniejszyła się o 1790,9 tys. ha. Głównym kierunkiem trwałego rozdysponowania gruntów była ich sprzedaż, w efekcie której z Zasobu ubyło 1478,5 tys. ha gruntów. W końcu 2004 r. na stanie Zasobu znajdowało się 2917,7 tys. ha gruntów, w tym w dzierżawie 2311,3tys. ha (79,2%).

Według informacji państwowych jednostek organizacyjnych pełniących funkcje założycielskie dla przedsiębiorstw państwowych, w dniu 31.12.2004 r. istniało 912 podmiotów zaliczanych do tej kategorii. W 22 z nich rozpoczęto proces prywatyzacji bezpośredniej, 99 znajdowało się w stanie likwidacji a 396 w upadłości. W 2004 r. przedsiębiorstwa państwowe uzyskały dodatni wynik finansowy: brutto wynoszący 859,7 mln zł (wobec 451,8 mln zł w 2003 r.) i netto w wysokości 600,1 mln zł (wobec 139,4 mln zł w 2003 r.). Większość przedsiębiorstw gospodarowała z zyskiem: 63,5% osiągnęło zysk brutto (przed rokiem 52,4%), 62,8% – zysk netto (przed rokiem 51,7%).