Żłobki i kluby dziecięce w Polsce 2011

Przeczytaj także: Żłobki i kluby dziecięce w Polsce 2013

Według stanu na 31 grudnia 2011 r., zbadane placówki – żłobki, oddziały żłobkowe, kluby dziecięce i inne placówki dysponowały łącznie 42,3 tys. miejsc i było to o niemal 9,8 tys. miejsc więcej niż w żłobkach i oddziałach żłobkowych (zakładach opieki zdrowotnej) w 2010 r. Strukturę placówek i miejsc w placówkach przedstawia wykres 1.

Placówki objęte badaniem po raz pierwszy tj. kluby dziecięce (nowowprowadzona forma opieki nad małymi dziećmi) i placówki zaliczone do grupy inne były zdecydowanie mniejsze od działających już żłobków i oddziałów żłobkowych. Przeciętnie dysponowały one 16 - 17 miejscami, w przeciwieństwie do wcześniejszych form opieki, których przeciętna wielkość w przypadku żłobków wyniosła 71 miejsc, a w oddziałach żłobkowych - 34 miejsca dla dzieci. Ww. nowe formy opieki stanowiły 37% zbadanych placówek i dostarczyły ponad 13% miejsc.

Analiza sektora własności zbadanych placówek wykazała, że niemal połowa z nich (47%) należała do sektora niepublicznego. Oferowały one ponad 20% wszystkich miejsc i według stanu na dzień 31.12. przebywało w nich prawie 17% dzieci objętych taką formą opieki. Struktura własności była różna w zależności od rodzaju placówek. W grupie żłobków i oddziałów żłobkowych nadal przeważały placówki publiczne, które stanowiły ponad 80%, było to jednak o ponad 10 punktów procentowych mniej niż w ubiegłym roku. W grupie klubów dziecięcych i „innych jednostek” sytuacja wyglądała zupełnie inaczej – niemal wszystkie zbadane jednostki należały do sektora niepublicznego i niemal wszystkie miały charakter komercyjny.

Przeważającą formą prawną placówek niepublicznych była działalność gospodarcza osoby fizycznej. Dotyczyła ona 67% żłobków niepublicznych, ponad 87% klubów dziecięcych i 90% „innych jednostek”.

Z analizy zróżnicowania przestrzennego rozmieszczenia placówek wynika, że w większości województw przeważały żłobki jako forma sprawowania opieki nad małymi dziećmi, chociaż ich udział w strukturze badanych placówek kształtował się bardzo różnie: od 73% w przypadku województwa łódzkiego do 33% w województwie podlaskim. Nowe formy opieki dominowały wśród placówek nowoutworzonych. Dostępność placówek na poziomie województw i podregionów ilustruje mapa 1 oraz wykresy 2 i 3.

Największą liczbą miejsc w przeliczeniu na tysiąc dzieci w danej grupie wieku charakteryzowały się podregiony obejmujące największe miasta (Warszawa, Łódź, Wrocław, Poznań, Kraków, Szczecin, Białystok i Opole). Najniższe wartości występowały w podregionach słabiej zurbanizowanych.

Najwięcej placówek w 2011 r. było w województwie mazowieckim. Drugie miejsce zajmowało województwo dolnośląskie, które pod względem liczby mieszkańców jest na 5 miejscu. Najwyższe wartości wskaźnika liczby miejsc w placówkach w przeliczeniu na 1000 dzieci w wieku do lat 3 odnotowały sąsiadujące ze sobą województwa: opolskie i dolnośląskie.