Mecz piłkarski a bezpieczeństwo imprez masowych

Przeczytaj także: Imprezy masowe - ustawa o bezpieczeństwie

Zakaz o skutkach prawdziwych

Zakaz klubowy, który od początku swojego funkcjonowania wzbudzał liczne kontrowersje wśród fanów piłkarskich poszerza swoje granice. Przede wszystkim, od 13 stycznia 2012 roku, może on być wydawany także na kolejne mecze wyjazdowe klubu, którego regulamin obiektu lub imprezy został naruszony. Dotychczas zakaz ten obejmował jedynie mecze rozgrywane na własnym boisku organizatora. Powyższą zmianę należy uznać za zupełnie pożądaną i traktować jako uzupełnienie dotychczasowego stanu prawnego, który wydawał się w tym zakresie niczym nieuzasadniony.

Podobnie, jako wypełnienie faktycznej luki prawnej, należy postrzegać możliwość nakładania zakazu klubowego za naruszenie regulaminu obiektu lub imprezy masowej odbywającej się poza siedzibą organizatora. Oznacza to, że na kibica, który dopuszcza się naruszenia przepisów w trakcie meczu wyjazdowego, będzie nakładany zakaz klubowy obejmujący wszystkie mecze drużyny, której kibicuje niezależnie od miejsca rozgrywania spotkań. Jedynie na marginesie należy wskazać, że brak tego rodzaju regulacji był źródłem faktycznego naginania prawa w następstwie powszechnie znanych zdarzeń na stadionie w Bydgoszczy podczas finałowego meczu o Puchar Polski w dniu 3 maja 2011 roku.

Powyższa regulacja powoduje, że zakaz klubowy staje się rozwiązaniem kompletnym, umożliwiającym całkowite wyłączenie danej osoby z meczów konkretnej drużyny. Rzecz jasna taka regulacja staje się możliwa do wykonania i egzekwowalna dopiero od momentu wprowadzenia obowiązkowych kart kibica na wszystkie mecze piłkarskie (póki co w najwyższej klasy rozgrywkowej) oraz funkcjonowania kompatybilnego systemu rejestrującego dane osób w nich uczestniczących. Zgodnie bowiem z nowowprowadzonym art. 14 ust. 9 ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych, informacja o zastosowanym zakazie klubowym jest przetwarzana w obowiązującym systemie.

Alkohol

Kolejnym novum wprowadzonym do ustawy jest możliwość sprzedaży alkoholu (a tym samym jego spożywania) na stadionie. Rozwiązanie kontrowersyjne i nowatorskie. Dotychczas bowiem ustawodawca wychodząc z założenia, że nic nie wpływa tak na niesubordynację kibiców jak dodający animuszu alkohol, kategorycznie zakazywał zarówno sprzedaży, spożywania, jak też uczestniczenia w imprezie masowej pod wpływem alkoholu.

Uzasadniając wprowadzoną zmianę podniesiono, że „doświadczenia, chociażby turniejów Mistrzostw Europy w Portugalii w 2004 roku oraz w Szwajcarii i Austrii w 2008 roku, jak również Mistrzostw Świata w Niemczech w 2006 roku, a także lig europejskich, takich jak angielska, niemiecka czy holenderska, wydają się dość jednoznacznie potwierdzać, że fakt dostępności napojów alkoholowych na imprezie masowej nie wpływa w decydujący sposób na występowanie na stadionach zachowań chuligańskich”.

Nie sposób nie odnieść wrażenia, że już w samym uzasadnieniu projektu do ustawy brak jest pewności co do słuszności powyższego rozwiązania. Wybrzmiewa to już z samej konstrukcji językowej poprzez posługiwanie się takimi zwrotami jak: „wydaje się”, czy „nie wpływa w decydujący sposób”. Ponadto, powoływanie się na przykłady z Europy Zachodniej nie powinno być rozstrzygające dla tego zagadnienia, mając na uwadze choćby uwarunkowania kulturowe i obyczajowe w Polsce.

Miarodajne w tym zakresie byłoby powołanie się raczej na doświadczenia rosyjskie, a nie portugalskie czy angielskie (gdzie poziom przestrzegania przepisów stadionowych jest o wiele wyższy). Co więcej w przekonaniu autora uzasadniona jest teza, że powyższe rozwiązanie ma na celu „ucywilizowanie” polskiej rzeczywistości w oczach Europy Zachodniej, która tłumnie odwiedzi Polskę i polskie stadiony w czerwcu 2012 roku. Rzecz jasna, powyższe uwagi dotyczą jedynie samej motywacji dla wprowadzonych zmian, a nie jej istoty, gdyż tę winno postrzegać się pozytywnie.

Czy zatem w rzeczywistości jest to radykalne odstępstwo od dotychczasowej logiki ustawodawcy? Trudno jednoznacznie zaprzeczyć, choć i przyznać rację wątpliwe. Dopuszczalne będą bowiem sprzedaż, podawanie i spożywanie napojów alkoholowych zawierających nie więcej niż 3,5% alkoholu (art. 8a ust. 1). Istotnie, spożycie napojów o (maksymalnie!) powyższych parametrach, biorąc pod uwagę czas trwania wydarzenia (ok. 2-3 godzin), nie powinno radykalnie wpłynąć na poziom bezpieczeństwa imprezy, a z pewnością zadowoli uczestników meczów piłkarskich.

Przejawy dyscypliny

Kolejna zmiana, choć można potraktować ją jako porządkową, pojawia się w zakresie obowiązku (a nie jak dotychczas uprawnienia) służb porządkowych stadionu do odmowy wstępu na imprezę masową osobie nieposiadającej biletu wstępu. Powyższa zmiana skorelowana jest z usankcjonowaniem nieprzestrzegania przez funkcjonariuszy służb porządkowych swoich obowiązków (oraz przekroczenia uprawnień) i zagrożenia grzywną za działanie niezgodne z przepisami.