Polskie firmy: portfel należności X 2011

Przeczytaj także: Przeterminowane należności uderzają w przemysł i średnie firmy

INP odzwierciedla opinie przedsiębiorców dotyczące sześciu obszarów związanych z należnościami: stanu i prognozy problemów z ich egzekwowaniem, przeciętnego odsetka przeterminowanych należności w portfelu firmy, średniego okresu przeterminowania, odsetka firm w gospodarce, które na skutek problemów z należnościami nie mogą terminowo regulować swoich płatności, a także przeciętnego odsetka kosztów związanych z nieterminowymi płatnościami ze strony klientów/kontrahentów. Obecny spadek wartości INP w największym stopniu wynika z pogorszenia aktualnej oceny oraz prognoz dotyczących należności przeterminowanych w przedsiębiorstwach. W bieżącym kwartale zdecydowanie zmniejszył się odsetek firm, które deklarują brak problemów z egzekwowaniem należności oraz tych, którzy spodziewają się, że takie problemy nie będą występować w przyszłości. W konsekwencji zwiększył się również udział firm w gospodarce, które na skutek opóźnień w otrzymywaniu należności nie mogą terminowo regulować swoich zobowiązań.
Pozytywnym sygnałem jest natomiast fakt, że pomimo wzrostu odsetka przedsiębiorstw mających problemy z odzyskiwaniem należności, w przedsiębiorstwach tych doszło do spadku odsetka nieuregulowanych w terminie faktur, skrócenia przeciętnego okresu oczekiwania na pieniądze pochodzące z udzielonego kredytu kupieckiego, a także spadku kosztów, które są ponoszone w związku z koniecznością zarządzania przeterminowanymi należnościami.

W październiku 2011 r. problemy z odzyskiwaniem należności wzrosły znacząco w skali całego kraju. Pogorszenie sytuacji jest na tyle silne, że wskaźnik obniżył się do poziomu obserwowanego w 2010 roku. Z drugiej strony, trzeba podkreślić, że odsetek firm cierpiących z powodu problemów z odzyskiwaniem należności wciąż jest mniejszy niż obserwowano to w okresie największego nasilenia zjawisk kryzysowych w 2009 roku. Pogorszenie sytuacji spowodowane jest głównie spadkiem odsetka firm, w których problem przeterminowanych należności w ogóle nie występuje (z 19,7% do 11,4%) kosztem wzrostu odsetka firm, w których problemy z należnościami pozostają na stabilnym poziomie (wzrost z 43,2% do 48,1%).
Optymizm dotyczący przyszłej sytuacji portfela należności również znacząco spadł, osiągając poziom zbliżony do tego, który był obserwowany na początku 2010 r. W obecnym badaniu na pogorszenie wpłynęły – zwiększenie się odsetka firm, które spodziewają się wzrostu problemów z należnościami (z 21,3% do 27,5%) oraz spadek odsetka firm, które oczekują, że problemy z należnościami w ogóle nie będą występować (z 13,0% do 8,2%).

Wyniki obecnego badania wskazują na zdecydowane zwiększenie się ilości przedsiębiorców wyrażających obawy wobec przyszłej obsługi należności. Taka postawa może mieć dwojaki skutek. Z jednej strony firmy mogą zwiększyć poziom zabezpieczeń, co przyczyni się do lepszego regulowania należności przez klientów/kontrahentów. Z drugiej jednak strony wzrost problemów z odzyskiwaniem należności może doprowadzić do powiększenia się kosztów i przełożyć na spadek dynamiki wzrostu gospodarczego.