Warunki pracy w 2009 roku

Przeczytaj także: Warunki pracy w 2007 roku

Jednak uzyskanie prawidłowego obrazu zagrożenia zdrowia szkodliwymi substancjami chemicznymi, czynnikami fizycznymi i biologicznymi, wymaga od pracodawcy ustalenia wartości stężeń i natężeń (zgodnych z NDS lub NDN), przy pomocy specjalistycznej aparatury, co niejednokrotnie, w przypadku małych zakładów, przekracza ich możliwości finansowe. Częste zmiany profilu działalności w tych zakładach utrudniają również prowadzenie obserwacji.
Liczba osób pracujących w warunkach zagrożenia w przeliczeniu na 1000 zatrudnionych w przebadanej zbiorowości stale maleje.

W 2009 r. badaniem warunków pracy objęto 67,5 tys. jednostek zatrudniających 5 282,9 tys. osób. Spośród tej grupy – 551,5 tys. osób pracowało w warunkach zagrożenia, co stanowiło 10,4% zatrudnionych w przebadanych zakładach (liczonych jeden raz w grupie czynnika przeważającego tzn. zagrożenia środowiskiem pracy, uciążliwością pracy bądź też czynnikami mechanicznymi). W 2008 r. w warunkach zagrożenia pracowało 601,1 tys., tj. 11,2% osób objętych badaniem. W 2009 r. spośród osób pracujących w warunkach zagrożenia, co szósta osoba to kobieta.

Przestrzenne rozmieszczenie zagrożeń stanowisk pracy oraz stopień natężenia zagrożeń czynnikami szkodliwymi dla zdrowia wiąże się ściśle z infrastrukturą i stopniem koncentracji zakładów pracy o określonych rodzajach działalności.
W 2009 roku najtrudniejsze warunki pracy zanotowano w województwie śląskim gdzie co piąta osoba pracowała w warunkach zagrożenia dla zdrowia. Najbezpieczniejsze warunki pracy zanotowano w województwie mazowieckim gdzie co dwudziesta druga osoba była narażona na pogorszenie stanu zdrowia. W większości województw w stosunku do roku 2008 odnotowano spadek liczby zatrudnionych w warunkach zagrożenia w przeliczeniu na 1000 zatrudnionych w zbadanych zakładach.

W ocenie aktualnych warunków pracy istotnym elementem jest proces likwidacji bądź ograniczenia zagrożeń na stanowisku pracy mający miejsce w ciągu roku oraz ujawnienie zagrożeń istniejących lub nowo powstałych. Saldo zmian informuje o pozytywnym lub negatywnym procesie zachodzącym w dziedzinie warunków pracy.

Zatrudnieni w warunkach zagrożenia

Osoby zatrudnione w warunkach zagrożenia mogą być narażone na kilka czynników szkodliwych. Z tego powodu w analizach wykorzystywana jest kategoria tzw. osobozagrożeń. Liczba osobozagrożeń to liczba osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia, liczonych tyle razy na ile czynników osoby te były narażone.

W 2009 r. (według stanu w dniu 31 grudnia) liczba osobozagrożeń wyniosła 690,1 tys., z czego 396,7 tys. osób tj. 57,5% stanowiły osobozagrożenia czynnikami związanymi ze środowiskiem pracy. Zagrożenia związane z uciążliwością pracy, np. wymuszoną pozycją ciała, ciężkim wysiłkiem fizycznym, niedostatecznym oświetleniem stanowiska pracy itp., dotyczyły 207,8 tys. osób (tj. 30,1%), natomiast na szkodliwy wpływ czynników mechanicznych związanych z maszynami szczególnie niebezpiecznymi narażonych było w 2009 r. 85,6 tys. osób (tj. 12,4%).