Polska służba zdrowia wprowadza systemy informatyczne

Przeczytaj także: Służba zdrowia - ocena 2013

Według najnowszej analizy Frost & Sullivan, globalnej firmy doradczej, pt. „Społeczne i ekonomiczne korzyści z zastosowania systemów informatycznych w polskiej służbie zdrowia” Polska znajduje się poniżej średniej europejskiej we wszystkich praktycznie obszarach związanych z informatyzacją służby zdrowia. Jednakże inicjatywy rządowe, a także dynamiczny rozwój sektora prywatnych usług medycznych mają szansę zmienić tę sytuację.

Rządowy projekt informatyzacji publicznej służby zdrowia „e-Zdrowie Polska 2009-2015” przynosi radykalne zmiany. Planowane jest wdrożenie Systemu Informacji Medycznej (SIM), rozwiązań telemedycyny, centralnych baz danych i rejestrów medycznych oraz zwiększenie dostępności do informacji w opiece medycznej. Całkowity koszt inwestycji to około 1 mld PLN, z czego 85% zostanie sfinansowane ze środków Unii Europejskiej. Szacuje się, iż oszczędności wynikające z funkcjonowania takiego systemu wyniosą ok. 4 miliardów PLN rocznie. Należy jednak pamiętać, iż projekt ten dotyczy centralnej części sytemu, a jego pełne funkcjonowanie będzie możliwe dopiero wtedy, gdy dołączą doń szpitale i pracujący w nich lekarze.

Ogólny wzrost wydatków na opiekę zdrowotną, jak również zwiększenie w nich udziału sektora prywatnego to kolejny istotny czynnik wpływający na rozwój rynku usług IT dla służby zdrowia. Środki przeznaczone na finansowanie polskiego systemu ochrony zdrowia pochodzą z sektorów publicznego (66%) oraz prywatnego (34%). Pomimo oszczędnościowych posunięć rządu, wydatki na publiczną służbę zdrowia będą nieprzerwanie rosły z poziomu 56 mld PLN w roku 2009 do przewidywanej na rok 2013 wartości 80 mld PLN. Wydatki prywatne w roku 2009 wyniosły prawie 19 mld PLN, a oczekiwane, łączne tempo ich rocznego wzrostu do roku 2014 wyniesie około 11%.

„Sektor prywatny coraz silniej inwestuje w rozwiązania informatyczne” – stwierdza S. Priyan, analityk Frost & Sullivan. „Zwiększa to potencjalną dostępność funduszy przeznaczonych na medyczne systemy informatyczne w prywatnym sektorze ochrony zdrowia w Polsce.” Firmy w nim działające inwestują więcej pieniędzy we wprowadzanie rozwiązań informatycznych niż ma to miejsce w sektorze publicznym, a tym samym podnoszą ogólny potencjał rynku krajowego.

Jednakże wykorzystanie informatyki w sektorze zdrowia w Polsce ciągle plasuje się poniżej średniej europejskiej. Jedynie około 50% lekarzy ogólnych w Polsce używa komputerów do rejestrowania danych administracyjnych pacjentów, a 40% do rejestrowania ich danych medycznych i poziom ten zdecydowanie spada, gdy weźmiemy pod uwagę przekazywanie danych, stopień wykorzystania systemów wspomagania decyzji. Przesyłanie wyników badań laboratoryjnych i korzystanie z elektronicznych recept praktycznie w Polsce nie funkcjonuje.

„Placówki medyczne wykazują niższy poziom akceptacji systemów informatycznych niż większość sektorów usługowych w Polsce” – dodaje Dominika Grzywińska, analityczka z warszawskiego oddziału Frost & Sullivan. „Niechęć instytucji medycznych jest nie tylko hamulcem rozwoju całego rynku, ale także przeszkodą dla penetracji rynku i efektywnego wykorzystania medycznych systemów informatycznych.”

Ponadto, niewystarczająca jest zarówno interoperacyjność systemów informatycznych, które już znajdują się w placówkach medycznych, jak i komunikacja pomiędzy placówkami. Brakuje nie tylko systemu centralnych baz danych i rejestrów działających na potrzeby służby zdrowia, ale także sprawnego dostępu do informacji medycznych, np. poprzez portale internetowe lub sieć medycznej komunikacji elektronicznej.

Zarządzający jednostkami opieki zdrowotnej powinni mieć na uwadze, że „główne korzyści wynikające z wprowadzenia medycznych systemów informatycznych to optymalizacja organizacji pracy personelu medycznego, znaczące oszczędności czasu i pieniędzy, ułatwienie podejmowania decyzji w placówkach medycznych, zwiększenie dostępności zarówno informacji, jak i samych usług medycznych dla pacjentów, zapewnienie lepszej ochrony danych oraz zwiększenie bezpieczeństwa pacjenta” – podsumowuje Dominika Grzywińska.

Na polskim rynku dostępna jest szeroka gama kompleksowych i modułowych produktów informatycznych dla służby zdrowia, które umożliwiają etapową informatyzację placówki. Dostawcy rozwiązań informatycznych powinni ściśle współpracować z placówkami medycznymi i przedstawiać im korzyści oraz pozytywne skutki wynikające z wyposażenia służby zdrowia w takie systemy.