Polityka personalna w czasach kryzysu

Przeczytaj także: System wartości w firmach 2009

Firmy z przewagą polskiego kapitału przykładają mniejszą wagę do znaczenia polityki personalnej. Rodzime podmioty rzadziej badają opinie swoich pracowników, stosują nowoczesne metody zarządzania kadrą i są bardziej sformalizowane, za to częściej nagradzają pracowników dyplomami. Zjawiska te pogłębiają się zwłaszcza w trudnych czasach kryzysu.

Z badania wynika, że funkcja personalna nie wpływa na decyzje strategiczne w przypadku 43 proc. polskich firm z przewagą rodzimego kapitału. Dla porównania, deklaruje to tylko 22 procent firm z kapitałem zagranicznym. Sytuacja najlepiej wygląda w dużych przedsiębiorstwach, gdzie polityka personalna ma wpływ na strategię w 65 proc. przypadków. Gorzej wypadają małe firmy, gdzie współczynnik ten wynosi tylko 28 proc. Przedsiębiorstwa z udziałowcami z zagranicy częściej sporządzają też plany zatrudnienia, opisują stanowiska pracy oraz ustalają plany szkoleń.

- Pomimo kilkunastu lat funkcjonowania na wolnym rynku, polskie przedsiębiorstwa nie przejęły jeszcze wszystkich europejskich standardów prowadzenia polityki personalnej - mówi Szymon Smoliński z serwisu RaportPlacowy.pl. – Z roku na rok sytuacja ulega polepszeniu, choć ostatnio można zaobserwować pewien regres spowodowany kryzysem w światowej gospodarce – dodaje.

Kryzys wymusza zmiany
Kryzys gospodarczy spowodował, że spadło znaczenie polityki personalnej w firmach z polskim kapitałem. Odwrotne zjawisko można było w tym czasie zaobserwować w przedsiębiorstwach należących do właścicieli zagranicznych. W tej grupie, udział firm poważnie traktujących zarządzanie kadrą wzrósł z 49 proc. w roku 2008 do 65 proc. w 2009. W Raporcie Płacowym z Jesieni 2008 roku, tylko 17 proc. firm należących do właścicieli krajowych deklarowało, że polityka personalna sprowadza się jedynie do poziomu operacyjnego. Po upływie 6 miesięcy, kiedy kryzys na dobre zadomowił się na świecie, uważała tak już niemal co druga taka firma.

- Tak rozbieżne zachowanie spowodowane jest w różnicach w mentalności – mówi Marta Krauze z serwisu otoPraca.pl – Europejscy menedżerowie traktują kadrę jako największy skarb w trudnych czasach, dla ich polskich kolegów, nowoczesne sposoby zarządzania pracownikami to często dodatkowy wydatek, który należy ciąć, gdy nastaje kryzys – dodaje.
Z analizy wynika, iż ten sposób myślenia ujawnia się również w przypadku badań nastrojów pracowników. Kryzys spowodował, że większość firm działających na polskim rynku zaczęła obserwować nastawienie kadry. Obecnie robi to 41 proc. firm, co oznacza wzrost o 7 punktów procentowych w porównaniu do roku 2008. Tendencja ta widoczna była głównie wśród dużych firm (wzrost z 44 proc. do 56 proc.) oraz firm z udziałem kapitału zagranicznego (wzrost z 34 proc. do 48 proc.). Inaczej zachowywały się przedsiębiorstwa z przewagą kapitału krajowego, które w pierwszych miesiącach kryzysu ograniczały badania.

Kryzys wpłynął też na zwiększenie stopnia sformalizowania stosunków panujących w przedsiębiorstwach. Rok temu, przewagę takich relacji w środowisku pracy wskazywało 17 proc. firm, obecnie deklaruje to 29 proc. Szczególny wzrost formalizacji relacji nastąpił w podmiotach z przewagą polskiego kapitału. Deklaruje to obecnie 42 proc. firm w porównaniu do 24 proc. w roku 2008.