Wysypiska śmieci rosnącym problemem

Przeczytaj także: Odpady komunalne w 2007 r.

Dlaczego nie inwestujemy w gospodarkę odpadami?

Za dramatyczny wręcz stan gospodarki odpadami w Polsce eksperci winią obowiązujące przepisy. Zdaniem Kamitec na przeszkodzie w podejmowaniu działalności gospodarczej, ukierunkowanej na tworzenie i rozwój nowoczesnej gospodarki odpadami komunalnymi, stoją przede wszystkim duże bariery biurokratyczne oraz brak jakichkolwiek prawnych mechanizmów stymulujących. Na problemy te nakłada się również duża niestabilność prawa, które jest zbyt często zmieniane. Ponadto, bezpośrednio odpowiedzialne za gospodarkę odpadami samorządy, były dotychczas w małym stopniu zainteresowane inwestycjami w metody faktycznego unieszkodliwiania odpadów. Wynika to przede wszystkim z braku świadomości korzyści zastosowania nowoczesnych technik.

„Produkcja paliw odzyskiwanych z odpadów plastikowych w ramach nowoczesnych metod recyklingu jest obecnie w Polsce nieopłacalna” – tłumaczy Bartosz Szczytowski, Kamitec. – „W rozwiniętych krajach działalność tego typu jest wspierana przez państwo za pomocą odpowiednich regulacji prawnych, np. ulg podatkowych. W Polsce akcyza na tego typu paliwa jest obecnie zbyt duża, co powoduje, że ich cena jest za wysoka dla potencjalnych nabywców, np. rafinerii. Z podobnych względów nieopłacalna stała się również produkcja wyrobów plastikowych z surowców wtórnych, pozyskiwanych w ramach recyklingu. Ze względu na brak mechanizmów prawnych stymulujących i wspierających tego typu działalność, znacznie bardziej zyskowne jest obecnie wytwarzanie takich produktów z surowców pierwotnych. Są one po prostu tańsze.”

Odpady są w Polsce wciąż traktowane jako śmieć i zbędny balast, którego należy się pozbyć. Najlepszym rozwiązaniem jest nadal składowanie ich na wysypisku z dala od miasta, bez większej troski o aspekty ekologiczne. Tymczasem nowoczesne metody pozwalają nie tylko na wyeliminowanie szkodliwego wpływu odpadów na środowisko, ale i na znaczne korzyści ekonomiczne.

„W wytwarzanych przez każdego z nas codziennie odpadach znajduje się znaczna ilość energii, którą można odzyskać w postaci energii i jej nośników, czyli gazu, paliw płynnych i stałych” – wyjaśnia Jakub Jurzak, Kamitec. – „Energia ta może być przerabiana na energię elektryczną bądź służyć do ogrzewania mieszkań. Dodatkowo zagospodarowanie odpadów przy użyciu nowoczesnych technik jest tańsze od składowania ich na wysypiskach, co przyczynia się do obniżenia kosztu wywożenia śmieci ponoszonego bezpośrednio przez mieszkańców. Inwestycje w nowoczesne i ekologiczne metody są ponadto wspierane i finansowane przez Unię Europejską.”

Jaka alternatywa dla wysypisk?

Eksperci z Kamitec zauważają, iż modernizacja i ucywilizowanie systemu gospodarki odpadami komunalnymi w Polsce nie będzie możliwa bez inwestowania i rozwijania nowoczesnych metod w tym zakresie. Jednym z rozwiązań jest zgazowanie i piroliza odpadów komunalnych, pozwalające na ich przerób na paliwa stałe. Innym sposobem jest kompostowanie. Zdaniem specjalistów technika ta przynosi jednak zadowalające efekty jedynie w przypadku biomasy.

„Kompostowanie było jeszcze niedawno rozwijane i mocno promowane w Polsce” – twierdzi Jakub Jurzak, Kamitec. – „W przypadku odpadów komunalnych nie istnieje jednak nadal dobra technologia kompostowa, pozwalająca na ekologiczne przeprowadzenie tego procesu. Kompost uzyskany w ten sposób jest słabej jakości i wciąż znajduje się w nim wiele substancji niekorzystnych dla środowiska. W trakcie samego procesu wydzielają się również gazy cieplarniane.”

Inną z technik jest fermentacja metanowa. Poza wymienionymi metodami jest jeszcze recykling, rozumiany jako odzysk surowca wtórnego z materiału odpadowego, nadającego się do ponownego wykorzystania.