eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plWiadomościGospodarkaRaporty i prognozy › Strefa Euro: kredyty bankowe X 2008

Strefa Euro: kredyty bankowe X 2008

2008-12-02 13:27

Wyniki badania dotyczącego udzielania kredytów bankowych w październiku 2008 r. ukazały znaczący wzrost ograniczenia warunków udzielania kredytów przedsiębiorstwom w trzecim kwartale 2008 r. Najważniejszymi czynnikami tego ograniczenia pozostały wciąż oczekiwania dotyczące przyszłej działalności gospodarczej oraz perspektywa specyfikacji przemysłu i firm. W tym samym czasie, ograniczający wpływ kosztów funduszy bankowych oraz ich zestawienia bilansowe przyczyniają się do ograniczeń, zwłaszcza w możliwości dostępu banków do rynków finansowych.

Przeczytaj także: Bilans handlowy UE - sektor usług

W trzecim kwartale 2008 r., banki ograniczyły również poniekąd, w warunkach netto, kryteria kredytowe dotyczące pożyczek udzielanych gospodarstwom domowym, bądź to w postaci kredytów na zakup domów, bądź kredytów konsumenckich oraz innych kredytów udzielanych gospodarstwom. Ograniczenia te były jednak dużo mniejsze niż te, które wprowadzone zostały w postaci warunków kredytowych udzielanych przedsiębiorstwom. Oczekiwania dotyczące ogólnej działalności gospodarczej i - w przypadku kredytów mieszkaniowych - perspektyw na rynku mieszkaniowym były najważniejszymi czynnikami ograniczenia kryteriów kredytowych w przypadku tych dwóch, wspomnianych wyżej, typów pożyczek udzielanych gospodarstwom domowym.

Banki odnotowały, że popyt na kredyty dla przedsiębiorstw i gospodarstw domowych znowu się zmniejszył i pozostał ujemny w trzecim kwartale 2008 r. Ujemny popyt na kredyty dla przedsiębiorstw spowodowany był mniejszym zapotrzebowaniem podejmowania inwestycji finansowych, transakcji typu "fuzja i przejęcie" (ang. Mergers & Acquisitions - M&A) a także restrukturyzacji spółek. Gdy idzie o pożyczki na nabycie domu lub mieszkania dla gospodarstw domowych, negatywny popyt spowodowany był pogarszającymi się perspektywami na rynku mieszkaniowych oraz zmniejszającym się zaufaniem klientów.

Badania przeprowadzone poprzednio wykazały, że przedsiębiorstwa, którym udzielano kredytów odczuli skutki kryzysu znacznie bardziej niż gospodarstwa domowe. Co do funduszy sprzedaży całkowitej, banki odnotowały, że kryzys na rynku finansowym uniemożliwił im dostęp do rynków pieniężnych oraz dłużnych papierów wartościowych, w znacznie większym zakresie niż to miało miejsce w drugim kwartale, w szczególności w odniesieniu do pozyskiwania środków krótkoterminowych. Przeszkody w dostępie banków do sekurytyzacji pozostały właściwie niezmienione od drugiego kwartału 2008 r.

Strefa Euro: ewolucja kryteriów udzielania kredytów oraz zapotrzebowania kredytowe

Przedsiębiorstwa

Kryteria udzielania kredytów. W trzecim kwartale 2008 r., odnotowane przez banki, w wielkościach netto, ograniczenia kryteriów udzielania kredytów przedsiębiorstwom znacząco wzrosły (o 22%, do 65% w porównaniu z poziomem 43% w drugim kwartale 2008 r.). Najważniejszymi czynnikami tych ograniczeń pozostały oczekiwania dotyczące przyszłej działalności gospodarczej oraz perspektywa specyfikacji przemysłu i firm. W tym czasie, ograniczenia przyczyniły się również do zdolności dostępu banków do rynku finansowego. Ponadto, wpływ kosztów bankowych związanych z ich kapitałową pozycją wzrósł nieco w porównaniu z wynikami z drugiego kwartału 2008 r., jak i wpłynął również na płynność finansową banków, przyczyniając się do znacznego powrotu do poziomu odnotowanego w pierwszym kwartale 2008 r.

Uwzględniając warunki cenowe oraz stan kredytów dla przedsiębiorstw, banki odnotowały, że dalej będą zwiększały margines średnich wielkości kredytów oraz ryzyka pożyczkowego w trzecim kwartale 2008 r., przez podnoszenie wielkości procentowych netto do odpowiednio 68% i 76% (w porównaniu do 53% i 64%, odpowiednio w poprzednim kwartale). Dalszemu ograniczeniu uległy również dodatkowo, warunki pozacenowe. Ograniczenia tego rodzaju poskutkowały w szczególności oznaczeniem rozmiaru kredytów lub linii kredytowych (ograniczenia wielkości netto, które wzrosły o 16%, zatrzymały się na poziomie 45% w trzecim kwartale 2008 r.) a także terminów spłacania kredytów (ograniczenia w wielkościach netto wzrosły o 15 punktów procentowych, zatrzymując się na poziomie 40% w trzecim kwartale).

Dalsze wzrosty odnotowane zostały również w przypadku bankowych wymagań dotyczących zabezpieczenia (ograniczenia wielkości netto wzrosły o 10 punktów procentowych, zatrzymując się na poziomie 46% w trzecim kwartale 2008 r.). Gdyby rozpatrywać całkowite ograniczenia w wielkościach netto od połowy 2007 r., wśród wszystkich warunków pozacenowych, okazałoby się, że to właśnie wymagania dotyczące zabezpieczenia uległy największemu zawężeniu w wielkościach netto.

Raport wykazał, że ograniczenia kryteriów udzielania kredytów były w przypadku większych przedsiębiorstw (wzrost do 68%, w porównaniu do poziomu 44% w drugim kwartale 2008 r.) nieustannie wyższe niż w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw (MSP), dla których odnotowano wzrost do 56% w trzecim kwartale, w porównaniu do 34% w kwartale drugim. Podczas gdy w drugim kwartale 2008 r. zarejestrowano pewną stabilizację, ograniczenia w wielkościach netto zwiększyły się znacząco w obu kategoriach rozmiarowych przedsiębiorstw w trzecim kwartale 2008 r. Jako podstawowe i najważniejsze czynniki tych ograniczeń, zarówno w przypadku dużych przedsiębiorstw, jak i MSP wymienia się oczekiwania dotyczące przyszłej działalności gospodarczej oraz perspektywa specyfikacji przemysłu i firm. W tym samym czasie, ograniczający wpływ kosztów funduszy bankowych oraz ich zestawienia bilansowe przyczyniły się bardziej do ograniczeń w przypadku dużych przedsiębiorstw niż małych i średnich, co jest prawdopodobnie związane z większym znaczeniem zlokalizowanych na rynku funduszy bankowych kierowanych w postaci pożyczek do większych przedsiębiorstw. Ponadto, podczas gdy w drugim kwartale odnotowano, iż konkurencja w udzielaniu kredytów pomiędzy bankami przyczyniała się do uproszczenia kryteriów udzielania kredytów średnim i małym przedsiębiorstwom, obecnie czynnik ten wiąże się z ograniczeniami udzielania kredytów zarówno dla MSP, jak i dużych przedsiębiorstw. Co do warunków kredytowych, podczas gdy wzrost średniej wielkości pożyczek netto, wzrost był bardziej okazały w przypadku dużych przedsiębiorstw niż małych i średnich, znacznie bardziej podobnie w przypadku dużych oraz MSP, wyglądały warunki dotyczące ryzyka pożyczkowego. W odniesieniu do wszystkich kategorii warunków pozacenowych, zarówno duże, jak i małe i średnie przedsiębiorstwa doświadczyły kolejnych ograniczeń udzielania kredytów.

W odniesieniu do terminów spłacania kredytów, ograniczenia udzielania kredytów nieustannie wyraźniej zaznaczane są w przypadku pożyczek długoterminowych (wzrost do 66%, w porównaniu do 52% w poprzednim badaniu) niż w przypadku pożyczek krótkoterminowych (wzrost do 49%, w porównaniu do 31% przy okazji poprzedniego badania.).

Zapotrzebowania kredytowe. Popyt na kredyty dla przedsiębiorstw zmniejszył się znacząco i pozostał ujemny w trzecim kwartale 2008 r. (utrzymywał się na poziomie -26% zmniejszając się z poziomu -16% w drugim kwartale). Ujemny popyt na kredyty dla przedsiębiorstw spowodowany był mniejszym zapotrzebowaniem podejmowania inwestycji finansowych (spadek do -36%, w porównaniu do -20% w drugim kwartale 2008 r.), transakcji typu M&A a także restrukturyzacji spółek (spadek do -32%, w porównaniu do -27% w drugim kwartale 2008 r.) W dodatku wewnętrzne finanse przedsiębiorstw nieustannie studzą popyt na kredyty, mimo ich mniejszego rozmiaru niż w drugim kwartale. W przeciwieństwie do tego, emisja dłużnych papierów wartościowych nieustannie pozytywnie wpływa na zapotrzebowanie przedsiębiorstw na pożyczki, zwłaszcza w świetle warunków rynkowych oraz wzrastających kosztów finansowania zadłużenia zlokalizowanego na rynku.

W trzecim kwartale 2008 r. zapotrzebowanie kredytowe, w wielkościach netto, było ujemne zarówno w przypadku dużych przedsiębiorstw, jak i w sektorze MSP. W kwartale poprzednim natomiast popyt wśród dużych przedsiębiorstw wydawał się być nieco słabszy. W zakresie płatności zapotrzebowanie kredytowe w wielkościach netto pozostało ujemne.

Oczekiwania. Zgodnie z prognozami na czwarty kwartał 2008 r. z punktu widzenia ograniczeń kryteriów udzielania kredytów (poziom 66%), w czwartym kwartale generalnie nie wiele powinno się zmienić. Oczekiwane zapotrzebowanie na kredyty dla przedsiębiorstw, powinno wykazywać wartości mniej ujemne, niż te odnotowane w trzecim kwartale (-8%).

Gospodarstwa domowe

Kredyty udzielane na nabycie domów

Kryteria udzielania kredytów. W trzecim kwartale 2008 r. procent banków, które odnotowały ograniczenia kryteriów udzielania kredytów mieszkaniowych gospodarstwom domowym nieco wzrósł (36%, w porównaniu do 30% w drugim kwartale 2008 r.). Oczekiwania dotyczące ogólnej działalności gospodarczej i perspektyw na rynku mieszkaniowym były najważniejszymi czynnikami, które spowodowały wprowadzenie ograniczeń kryteriów kredytowych. W dodatku, po raz pierwszy w historii badań dotyczących kredytów bankowych nie odnotowano, by konkurencja między bankami przyniosła uproszczenia kryteriów udzielania kredytów mieszkaniowych gospodarstwom domowym (ograniczenia wprowadzone pod względem konkurencji wzrosły do 0%, z poziomu -7% w drugim kwartale 2008 r.).

W odniesieniu do warunków cenowych kredytów udzielanych gospodarstwom domowym na nabycie domów, wzrósł procent banków, które odnotowały zwiększenie średnich wielkości pożyczek (do 35%, w porównaniu z 23% w drugim kwartale 2008 r.). Wzrósł również procent banków, które zarejestrowały zwiększenie wielkości ryzyka pożyczkowego kredytów (do 43%, z 30% w drugim kwartale). W przeciwieństwie tych warunków, ograniczenia w warunkach pozacenowych, jak wymagania dotyczące zabezpieczenia i współczynnik LTV (ang. loan-to-value ratio), nie zwiększyły się i pozostały na tym samym poziomie, który odnotowano w drugim kwartale 2008 r.

Zapotrzebowania kredytowe. Popyt na kredyty mieszkaniowe zmniejszył się w trzecim kwartale 2008 r. i pozostał ujemny (spadek do -64% z -56% w drugim kwartale). Odzwierciedliło to głównie pogorszenie perspektyw na rynku mieszkaniowym oraz utratę zaufania klientów.

Oczekiwania. Szacuje się, że w czwartym kwartale 2008 r. ograniczenia kryteriów udzielania kredytów na nabycie domów będą większe niż te, które odnotowano w trzecim kwartale (45%). Popyt na kredyty, w wielkościach netto, może być nieco bardziej negatywny, niż ten odnotowany w trzecim kwartale 2008 r. (-70%).

Kredyty konsumenckie i inne pożyczki dla gospodarstw domowych

Kryteria kredytowe. W trzecim kwartale 2008 r. procent banków, które odnotowały ograniczenia kryteriów udzielania kredytów konsumenckich i innych pożyczek nieustannie wzrastał (osiągając 30%, w porównaniu do 24% w poprzednim kwartale). W tym samym czasie, ograniczenia tych kryteriów były mniejsze niż w przypadku kredytów udzielanych gospodarstwom na nabycie domów. Głównym czynnikiem dalszych wzrostów było postrzeganie przez banki ryzyka, związanego z główną działalnością gospodarczą i zdolnością kredytową klientów.

W odniesieniu do warunków kredytów konsumenckich, banki odnotowały wzrosty zarówno wielkości netto udzielanych pożyczek, jak i ryzyka kredytowego (ograniczenia tych wielkości wzrosły odpowiednio do 32% i 38%).

Zapotrzebowania kredytowe. Popyt na kredyty konsumenckie i inne pożyczki udzielane gospodarstwom domowym pozostał ujemny -21%, nie zmieniając się od drugiego kwartału 2008 r. Jest to jednak i tak lepszy wynik, niż w przypadku kredytów udzielanych gospodarstwom domowym na nabycie domów. Zgodnie z raportem, głównym czynnikiem, który ostudził popyt był spadek zaufania klientów.

Oczekiwania. Szacuje się, że w czwartym kwartale 2008 r. ograniczenia kryteriów udzielania kredytów konsumenckich i innych kredytów dla gospodarstw domowych będą większe niż te, które odnotowano w trzecim kwartale (43%). Popyt na kredyty, w wielkościach netto, pozostanie ujemny i będzie się dalej zmniejszał.

 

1 2 ... 4

następna

Przeczytaj także

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć jednostkę ZUS.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: