Polska: wydarzenia tygodnia 45/2018

Przeczytaj także: Polska: wydarzenia tygodnia 44/2018

• Ministerstwo cyfryzacji przedstawiło założenia do strategii sztucznej inteligencji w Polsce. Główny kierunek to przede wszystkim kształcenie tak specjalistów tworzących rozwiązania wykorzystujące AI, specjalistów branżowych współtworzących i wykorzystujących AI. Ważnym też będzie edukowanie użytkowników AI a także rozwijanie i doskonalenie kompetencji pracowników, którzy będą mieli kontakt i będą w swojej pracy zawodowej stosowali technologie oparte na AI. W mojej ocenie niezbędne będzie wejście tej tematyki do programów edukacyjnych szkół podstawowych i średnich. Nie ulega wątpliwości, że ten problem okaże się decydującym w globalnej rywalizacji gospodarczej. To on zdecyduje o przyszłej pozycji rynkowej firm oraz gospodarek krajowych zdecyduje o poziomie życia społeczeństw.
• Trwają intensywne prace nad rozwiązaniami prawnymi, które mają skuteczniej niż dotąd chronić kapitał intelektualny start-upów. Nie jest odkryciem teza, że dziś kluczową kompetencją w gospodarce jest zdolność do tworzenia, rozwijania, wdrażania innowacyjnych rozwiązań oraz wprowadzania na rynek innowacyjnych produktów. Ta świadomość narzuca konieczność skutecznego chronienia tych wartości. Prawa intelektualne stanowią bardzo istotny aspekt realnej wartości start-upów. Trzeba mieć świadomość, że 90% startupów upada w okresie od 3 do 5 lat od powstania. Przyczyn takich sytuacji jest wiele, ale jedną z nich jest niedostateczną dbałość o dobra własności intelektualnej. Zasygnalizowany problem jest dziś kluczowy w grupie start-upów we wczesnym okresie ich rozwoju. Z badań start-upów związanych z Fundacją Startup Poland (patrz raport z 2016 roku) wynika, że jedynie 19% startupów innowacyjnych chroni i patentuje swoje rozwiązania. Posiadanie w swym portfolio zgłoszonych do ochrony lub też przyznanych praw własności intelektualnej, jest w praktyce dużym atutem, ma niekiedy decydujące znaczenie przy wycenie jej wartości. Nie ulega wątpliwości, że Mówiąc o IP mam też na myśli znaki towarowe i wzory przemysłowe.
• Polityka rządowa w ostatnich latach jest nakierowana na ciągłe zwiększanie wydatków na obronność, w tym na programy zbrojeniowe. W ostatnich latach właśnie modernizacja polskiej armii jest przedmiotem szczególnej troski rządu, wydajemy na ten cel (procentowo) najwięcej wśród unijnych krajów (2 proc. PKB), a planowany jest dalszy wzrost (do 2,5 proc.). Te ambitne cele wojskowe pociągają za sobą potężne wydatki budżetowe, co w dużym stopniu ogranicza możliwości zaspokojenia innych potrzeb. Teraz problemem rządzących jest wyznaczenie priorytetów i znalezienie balansu w wydatkach budżetowych... Największy w historii program zbrojeniowy polskiej armii oparty jest na amerykańskich bateriach rakiet Patriot. Jak wiadomo po negocjacjach dot. warunków dostawy tych rakiet rząd spotkał się z krytyką (wskazywano, że inne kraje wynegocjowały korzystniejsze warunki dostaw...). W tej sytuacji nie zaskoczyła nas ostrożna postawa polskich negocjatorów przy przygotowywaniu kontraktu na towarzyszące Patriotom pociski SkyCeptor. Pierwotnie miały one być "niskokosztowym", dodatkowym wydatkiem. Stało się inaczej. Amerykańsko-izraelskie pociski okazały się drogie, ich cena zdaniem polskich negocjatorów jest nie do przyjęcia. Postawa naszych negocjatorów postawiła pod znakiem zapytania całe przedsięwzięcie, bo pojawiły się też trudności z uzyskaniem dostępu do amerykańskich technologii, na które liczy polska strona, negocjując całościowy kontrakt... Zobaczymy na jakim poziomie kosztowym zagończą się te wydatki. Będziemy z uwagą obserwować sprawy związane z tym programem, najdroższym w historii inwestycji w polską obronność.
• Realny staje się odpływ ukraińskich imigrantów na Zachód. To poważne zagrożenie dla naszego rynku pracy i dla polskiej gospodarki. Jeśli tak się stanie, to wg Związku Przedsiębiorców i Pracodawców możemy stracić 1,6 pkt. proc. PKB, a jest to utrata 1/3 dynamiki wzrostu PKB w roku 2017. Przyczyną jest zmiana przepisów w Niemczech z ważnością od 1 stycznia 2019 r. i wprowadzenie przez zachodnie państwa ruchu bezwizowego dla pracowników z Ukrainy. Rząd niemiecki chce zwiększyć napływ wykwalifikowanej (z wykształceniem zawodowym) siły roboczej i chce dostosować go do potrzeb rynku pracy . Niemcy, w ramach szybkiej i prostej procedury, mają uznawać kwalifikacje zdobyte poza UE, a także oferują wsparcie w nauce języka niemieckiego. Zasygnalizowany problem staje się niebezpiecznym dla nas, o znaczącym wpływie na gospodarkę, bo wg analityków w umiarkowanym wariancie zakładającym należy liczyć się z odpływem z polskiego rynku pracy 500 tysięcy imigrantów z Ukrainy, a nie można zapominać, że czeka nas spowolnienie gospodarcze. Polską odpowiedzią na to zagrożenie winno być korekta polskiej polityki imigracyjne, w tym maksymalnie uproszczoną procedurę zatrudniania obywateli Ukrainy i innych nacji", a także stworzenie przejrzystej ścieżki uzyskania prawa stałego pobytu, a następnie – obywatelstwa dla imigrantów.
• Kolejny etap integracji polskich banków. Santander Bank Polska sfinalizował przejęcie wydzielonej części działalności Deutsche Bank Polska. Zapowiadana w końcu 2017 roku fuzja stała się faktem. Teraz rozpoczyna się proces łączenia operacyjnego. W ten sposób do grona swoich klientów Santander Bank Polska dołączy prawie 400 tys. klientów detalicznych, private banking oraz biznesowych. Transakcja obejmuje również dom maklerski DB Securities.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

POLACY RACJONALNIE PODCHODZĄ DO BOŻONARODZENIOWYCH ZAKUPÓW. ZAMIERZAJĄ WYDAĆ NA ŚWIĘTA ŚREDNIO 719 ZŁ.

W tym roku na wydatki związane z organizacją świąt Bożego Narodzenia przeznaczymy średnio 719 zł – wynika z Barometru Providenta. Co dziesiąty Polak przyznaje, że nie będzie mógł sobie pozwolić na wszystkie świąteczne zakupy. Mimo to podchodzimy do nich racjonalnie i nie planujemy wydatków ponad stan. Blisko 70 proc. Polaków sfinansuje Gwiazdkę z bieżących dochodów, połowa sięgnie po oszczędności, a tylko niewielki odsetek wspomoże się pożyczką od rodziny lub instytucji finansowej.

– Polacy w tym roku na święta zamierzają przeznaczyć 719 zł. Mężczyźni deklarują, że wydadzą nieco więcej niż kobiety, natomiast jest to niewielka różnica, około 20 zł – wskazuje w rozmowie z agencją Newseria Biznes Anna Karasińska, ekspert ds. badań rynkowych w Provident Polska.

Z Barometru Providenta wynika, że co czwarty Polak planuje zamknąć budżet na świąteczne potrawy i prezenty w sumie 401–700 zł, a 20 proc. nie zamierza przekroczyć kwoty 400 zł. Aż 10 proc. nie będzie sobie mogło pozwolić na wszystkie świąteczne wydatki. Czynnikiem, który wyraźnie koreluje z wysokością wydatków, jest wiek. Najwięcej, bo 812 zł, wydadzą osoby w wieku 40–59 lat.

– Osoby samotne i najstarsze, czyli powyżej 60 roku życia, wydadzą stosunkowo najmniej. To będzie kwota około 554 zł, natomiast osoby młodsze, również samotnie zamieszkujące gospodarstwa domowe, w wieku 15–24 lat, wydadzą około 622 zł – mówi Anna Karasińska. – Wysokość naszych wydatków na święta jest też ściśle skorelowana z grubością portfela, a także z liczbą członków gospodarstw domowych.

Rodziny, w których dochód gospodarstwa domowego przekracza 5 tys. zł, na Boże Narodzenie przeznaczą najwięcej – średnio ponad 950 zł.

– Wśród osób najzamożniejszych, które deklarują, że oszczędzają, te wydatki zmieszczą się do 1 tys. zł, natomiast w przypadku osób z tej samej grupy, które nie oszczędzają, kwoty mogą poszybować nawet do paru tysięcy złotych – mówi Karasińska.

Z Barometru Providenta wynika, że do wydatków podchodzimy racjonalnie. Blisko 70 proc. badanych sfinansuje święta z bieżących dochodów, jednak ich liczba stopniowo spada. Coraz więcej osób sięgnie za to po oszczędności (połowa badanych).

– Ten trend możemy interpretować dwojako: negatywnie – że przy tych samych lub zbliżonych kwotach musimy naruszać swoje oszczędności, lub wręcz przeciwnie, pozytywnie – zaczynamy wreszcie odkładać na te spodziewane i niemałe wydatki świąteczne już wcześniej – ocenia Anna Karasińska.

– Niewielkie grono osób, bo tylko kilka procent, będzie na ten cel pożyczało środki – od rodziny, bądź z banków lub innych instytucji pożyczkowych –podkreśla Karolina Łuczak, kierownik biura prasowego i komunikacji wewnętrznej w Provident Polska.

Część wydatków można zaplanować wcześniej. Dobrym pomysłem może być kupienie prezentów dla rodziny podczas zbliżających się wyprzedaży, np. Black Friday, który w tym roku przypada 23 listopada.

– Prezentów oczekuje 80 proc. badanych, więc bardzo duże grono. Zdecydowanie rzadziej spodziewają się ich seniorzy, zwłaszcza ci, którzy mieszkają samotnie – wskazuje Karolina Łuczak.

Z danych Providenta wynika, że co piąty Polak chciałby w tym roku dostać odzież. Podobny odsetek wskazuje na kosmetyki lub perfumy.

– Kosmetyki są domeną kobiet, natomiast mężczyźni najchętniej chcieliby otrzymać elektronikę. Zdecydowanie rzadziej myślimy o kulturze. Na książki liczy 6 proc. badanych, natomiast na płyty jedynie 4 proc. – wymienia Karolina Łuczak.