Europa: wydarzenia tygodnia 38/2018

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 37/2018

• To nie był udany unijny szczyt i nie myślę tu tylko o Wielkiej Brytanii i o premier T. May. Przywódcy krajów unijnych spotkali się ostatnio w austriackim Salzburgu, w politycznie złożonych okolicznościach. Mówiąc o tych okolicznościach myślę o kilku problemach, o zasadniczym znaczeniu dla przyszłości Wspólnoty. I tak: 1. Jak wiadomo dotąd nie udało się wynegocjować umowy "rozwodowej" między Wielką Brytanią i Unią Europejską, chociaż ustalony termin realizacji tego procesu jest coraz bliższy. Wydaje się, że ze spraw "gorących" stojących dziś przed UE właśnie brexit to dziś problem najważniejszy. Trwający kryzys w negocjacjach wymaga pilnego rozwiązania, ale sądzę, że musi też powstać tzw. plan B na wypadek nadejścia terminu wystąpienia Londynu z UE bez uzgodnienia sposobu realizacji brexitu, jak i reguł dalszej współpracy gospodarczej... 2. Zbliżające się wybory do instytucji unijnych ujawniają spore różnice w poglądach poszczególnych krajów na sposób dalszego funkcjonowania UE, które są prezentowane przez poszczególne kraje. W wielu sprawach są to na tyle istotne różnice stanowisk, że nie można ich lekceważyć. Niezbędne jest więc podjęcie dyskusji programowej, wypracowanie jednolitego (kompromisowego) stanowiska i jego dynamiczna realizacja. Nie można z tym zwlekać, pozostało niewiele czasu! Świat nie zaczeka, sam mam wątpliwości, czy powszechną jest świadomość, że w sprawach gospodarczych prawie zawsze upływający czas gra przeciw nam, a w tym przypadku przeciw naszej Wspólnocie.... 3. W ciągu ostatnich kilku dekad w istotny sposób zmienił się układ sił w światowej gospodarce i obecnie jesteśmy na etapie zmiany powojennego porządku światowego. Nie widać, aby państwa unijne miały i realizowały jednolite stanowisko w tej sprawie. Aktualnie jesteśmy też w okresie poważnych turbulencji na światowych rynkach. Przyczyną jest polityka obecnej ekipy Białego Domu zmierzająca do utrzymania za wszelką cenę dotychczasowej, dominującej pozycji Stanów Zjednoczonych w świecie. USA złamały reguły i układy regulujące współpracę i handel międzynarodowy wprowadzając do swojej polityki protekcjonizm gospodarczy. Można odnieść wrażenie, że Unia jako całość nie uczestniczy aktywnie w tym procesie przebudowy układu sił w świecie ale też można odnieść wrażenie, że nie ma wspólnej koncepcji... 4. W bieżących globalnych sprawach można dostrzegać swego rodzaju bałagan. Został on zapoczątkowany przez USA zerwaniem umów z Meksykiem i Kanadą (NAFTA), przerwanie negocjacji z UE (TTIP) zapowiedziały też opuszczenie WTA. USA do arsenału środków politycznych wprowadziły sankcje gospodarcze i jednostronnie zmieniając taryfy celne skierowały świat na tory prowadzące do wojny handlowej... To także dotyczy UE, ale też jej partnerów gospodarczych. Obserwując wskaźniki gospodarcze na bieżąco dostrzegamy pierwsze skutki tej polityki. Czym się to skończy?... jeszcze dziś trudno powiedzieć, ale nie przypominam sobie, aby szczyt unijny, władze UE poświęciły tej sprawie czas, przygotowały unijne stanowisko i go realizował. W zasadzie obserwujemy tu tylko doraźne, krótkoterminowe doraźne reakcje...W naszkicowanych wyżej warunkach w Salzburgu premier Theresa May przedstawiła przywódcom UE szczegóły brytyjskiej propozycji umowy brexitowej, zakładającej bliską współpracę Wielkiej Brytanii z UE, koncepcję kontroli celnej, a także propozycję zachowania swobodnego przepływu dóbr i towarów rolniczych. Kończąc prezentację swojej koncepcji T. May dodała, że ten plan jej rządu dotyczący umowy z UE w sprawie brexitu jest "jedyną poważną i wiarygodną" propozycją. Liderzy unijni zdecydowanie odrzucili brytyjską koncepcję mówiąc, że ta propozycja opuszczenia struktur UE i przyszłej współpracy jest nie do zaakceptowania. Wydaje się, że obecnie różnice stanowisk są poważne. Ale co będzie dalej?...zobaczymy...
• Oszustwa VAT to w dalszym ciągu w Unii Europejskiej bardzo poważny problem. Wg Komisji Europejskiej w 2016 roku państwa unijne straciły prawie 150 mld euro na oszustwach VAT, mimo poprawy sytuacji w tym zakresie w krajach członkowskich. Taką sumę bezpowrotnie budżety krajowe straciły w analizowanym roku i jest to wynik o 10,5 mld euro niższy w poprzednim roku. Największą poprawę w ściągalności VAT zanotowano w Bułgarii, Łotwie, Cyprze i Holandii. W powyższych krajach straty z tytułu VAT zmniejszyły się o ponad 5 punktów procentowych. Okazuje się jednak, że w sześciu krajach unijnych odnotowano wzrost luki w podatku VAT. Te kraje to Rumunia, Finlandia, Wielka Brytania, Irlandia, Estonia i Francja.
• Światowa motoryzacja wchodzi w nowy etap, jeśli chodzi o źródła energii. Dotąd przez kilkanaście dekad dominowały silniki spalinowe, zasilane pochodnymi ropy, a więc były to silniki benzynowe i wysokoprężne. Modernizacja tych koncepcji odbywała się pod presją hasła "ochrona klimatu". W wyniku, w ostatnich latach obserwowaliśmy szybką modernizację silników spalinowych tak, aby można było zmniejszyć zużycie paliwa i wykorzystać gaz. Teraz jesteśmy świadkami nowego etapu w motoryzacji – coraz szybciej rozwija się proces wymiany napędów ze spalinowych na elektryczne. Ten proces rozwija się szybko, bo świat widzi w tym procesie znaczące zmniejszenie stopnia zatruwania środowiska, a także obniżkę kosztów eksploatacji. Teraz ta modernizacja rozwija się dalej, a jej istotą jest stosowanie ogniw wodorowych. To zdaniem ekspertów jest rewolucja i przyszłość mobilności. Zapewnia zasilanie elektrycznych napędów w sposób całkowicie bezemisyjny. Niedawno w pierwszy kurs z pasażerami odprawiono wodorowy pociąg (prod. Koncernu Alstom). To w pełni przyjazna dla klimatu alternatywa dla konwencjonalnych pociągów z silnikiem wysokoprężnym, szczególnie na niezelektryfikowanych liniach.
• Bank centralny Szwajcarii (SNB) poinformował, że nie zmienił stóp procentowych. Biorąc pod uwagę opinię u Polaków o szwajcarskiej bankowości i szwajcarskiej walucie postanowiliśmy zaprezentować ostatni komunikat Banku centralnego Szwajcarii (SNB). "Bank nie zmienia stóp procentowych. Utrzymał ją na rekordowo niskim poziomie, minus 0,75 proc. Target dla 3-miesięczego LIBOR wynosi nadal -1,25 proc. do -0,25 proc. Ta decyzja jest zgodna z oczekiwaniami analityków, którzy spodziewali się utrzymania wysokości stóp procentowych. Bank zapewnił, że pozostanie aktywny na rynku finansowym, jeśli będzie taka konieczność. Wskazał, że frank jest nadal wysoko wyceniany. SNB ocenił, że sytuacja na rynku walutowym jest nadal niestabilna, a warunki pieniężne mogą się szybko zmienić. Bank wskazał na nierównowagę na szwajcarskim rynku nieruchomości. Jako ryzyka bank uznaje niepewność polityczną i protekcjonizm. Bank zniósł minimalny kurs wymiany franka podczas posiedzenia w styczniu 2015 r. Wcześniej - od 2011 do 2015 r. utrzymywał go wobec euro na poziomie 1,20.W powszechnej opinii szwajcarski system bankowy jest bliski ideału dając klientowi gwarancję bezpieczeństwa wkładu finansowego, stabilności waluty i poufności operacji wykonywanych na koncie.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

INTELIGENTNA PODŁOGA WYTWORZY PRĄD Z LUDZKICH KROKÓW. ROZWIĄZANIE POZWOLI ZASILIĆ W ENERGIĘ CAŁE MIASTA

Z raportu IEA wynika, że już na początku 2018 roku na świecie zużywano 75 proc. prądu, który miał wystarczyć na kolejne kilkanaście lat. Na ratunek przychodzą nowe rozwiązania, w których rolę baterii spełnia człowiek. Zwykły ruch może stanowić niewyczerpane źródło energii, zasilić miasta, oświetlić pomieszczenia. Na rynku pojawiła się już odzież z wkładkami, które wytwarzają prąd dzięki ruchom ciała użytkownika. Brytyjscy naukowcy opracowali natomiast wykładzinę, która przetwarza energię kinetyczną ludzkich kroków na energię elektryczną.

– Podłoga Pavegen przetwarza ciężar kroków w energie elektryczną. Każdy krok zrobiony na naszej podłodze wytwarza od 2 do 5 watów energii. Energię tę można magazynować w akumulatorach, można nią zasilać oświetlenie, sieć Wi-Fi lub stacje monitorowania zanieczyszczenia powietrza. Każde miejskie urządzenie zasilane energią elektryczną może być do niej podłączone. Technika ta działa w każdym miejscu, w którym chodzą ludzie – tłumaczy w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Innowacje Laurence Kemball-Cook, założyciel Pavegen.

Przy coraz większym zapotrzebowaniu na energię pojawiają się rozwiązania, które mają pomóc rozwiązać ten problem. Do wytworzenia energii wystarczy ruch – w ten sposób można naładować telefon, na rynku można też znaleźć odzież z wkładkami, które dzięki ruchom ciała użytkownika wytwarzają prąd, to także wkładki do butów z mechanizmem produkującym prąd pod wpływem uderzenia pięty.

Coraz częściej energię wytwarzaną przez ruch wykorzystuje się w systemie smart city.

– Nasze rozwiązanie umożliwia wytwarzanie energii w dosłownie każdym miejscu, gdzie chodzą ludzie, np. na stadionach, lotniskach, stacjach kolejowych, w biurach, centrach handlowych itp. Dzisiaj jesteśmy w centrum kongresowym i możemy wykorzystywać energię wytwarzaną przez tysiące ludzi, którzy tędy przechodzą – wskazuje Laurence Kemball-Cook.

Przykładem wytwarzania energii z ruchu jest dynamo rowerowe, gdzie wysiłek ludzkich mięśni jest zmieniany w prąd, zasilający oświetlenie rowerowe. Podobne rozwiązania stosuje się w siłowniach na świeżym powietrzu, gdzie ćwicząc, produkuje się przy okazji prąd do oświetlenia okolicy. W Brazylii z kolei więźniowie mogą sobie skrócić wyrok, pedałując na rowerze i w ten sposób dostarczać prąd do pobliskich latarni.

Brytyjscy inżynierowie poszli jeszcze krok dalej. Stworzyli wykładzinę na bazie gumy z recyklingu, która przetwarza energię ludzkich kroków na energię elektryczną. Zdaniem eksperta to jednak dopiero początek.

– Podłoga Pavegen przetwarza ciężar kroków w energie elektryczną. Działa to w następujący sposób: pod podłogą wbudowany jest generator, a więc gdy ktoś chodzi po podłodze, dzięki naszej opatentowanej technologii wytwarzana jest pod nią energia – tłumaczy ekspert.

Przyszłość wytwarzania energii należy do rozwiązań z zakresu energii słonecznej oraz najnowszej technologii jej magazynowania.

– Pojazdy elektryczne będą największymi nośnikami energii, jakie do tej pory były znane. Nocą energia z tych pojazdów będzie używana do zasilania części naszych miast, co pomoże utrzymać równowagę pomiędzy poborem energii z sieci elektrycznych i uzupełnić zapotrzebowanie na energię. Niezwykle ekscytującym rozwiązaniem są akumulatory półprzewodnikowe – przekonuje założyciel Pavegen.

Wielka Brytania chce zastosować pojazdy elektryczne w ramach wirtualnej elektrowni. W Danii bada się funkcjonowanie samochodów elektrycznych jako źródeł energii. W jednym z japońskich miast wykorzystuje się zużyte baterie z samochodów Nissan Leaf jako magazyny energii dla paneli fotowoltaicznych, które produkują energię dla oświetlenia ulic.

– Miasta nie potrzebują wyłącznie rozwiązań technologicznych i sicie sensorycznych. Najważniejsi są ludzie i więzi społeczne. Najlepszym rozwiązaniem jest tzw. icccccchncldnghknjbvdnbrngueehcteedirnrjilhhe

nternet ludzi – w którym to ludzie stanowią element rozwiązania, np. wytwarzając energię i z niej korzystając. Uważamy, że to rzeczywista droga ku wprowadzeniu istotnych zmian w postrzeganiu infrastruktury miejskiej w przyszłości – podsumowuje Laurence Kemball-Cook.

Według analityków Grand View Research, globalny rynek rozwiązań smart city do 2025 r. będzie warty blisko 2,6 bln dol. Z kolei według prognoz BP, rynek odnawialnej energii do 2040 r. wzrośnie o 400 proc.