Europa: wydarzenia tygodnia 7/2018

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 6/2018

• Według Bloomberga o niespłacanych kredytach. Europejskie banki mają w swoich portfelach 944 miliardy euro (czyli 1,17 bln USD) niespłacanych kredytów. Na takiej "czarnej" liście czołowe miejsca zajmują instytucje z Grecji i Włoch. Grecja jest na pierwszym miejscu, jeśli chodzi o procentowy udział toksycznych kredytów w kredytach ogólnie. Czołówkę krajów w tej klasyfikacji tworzą : Grecja: 25-50 %; Cypr: 25-50 %; Włochy: 10-25 %; Portugalia: 10-25 %. Nominalnie największą kwotę tzw. toksycznych kredytów mają Włochy, a czołówką krajów w tej klasyfikacji tworzą: Włochy: 224,2 mld USD; Francja: 142,2 mld USD; Hiszpania: 131,4 mld USD.
• Premier Morawiecki w Niemczech. Jego wizyta miała charakter polityczny, chociaż dziś kręgosłupem stosunków polsko-niemieckich jest współpraca gospodarcza. Ważna była jego rozmowa z panią kanclerz Merkel, zakończona obustronną deklaracją o chęci kontynuacji rozwoju tej współpracy. Różnice ujawniły się w dyskusji nt Nord Stream 2. To przedsięwzięcie niemiecki rząd uważa za projekt gospodarczy i nie widzi potrzeby jego blokowania. Polskie stanowisko w sprawach jest tradycyjnie przeciw, uzasadniamy go politycznie (Ukraina). Pewnym novum w tej sprawie jest zwrócenie uwagi na koncepcję dywersyfikacji dostaw gazu do UE. Nie zmieniło to poglądu pani kanclerz. Nowością w polskim stanowisku jest postawienie tezy, że Polska i Niemcy mogą być lokomotywą wzrostu dla całej UE, mogą być lokomotywą wzrostu i pozytywnych zmian dla całej Unii Europejskiej. Mówiono też o przyszłości UE, stosunkach z Wielką Brytanią po Brexicie oraz z Rosją.
• Cypryjskie złoża gazu to nowy problem polityczny w Europie. Badania potwierdziły obecność znaczących złóż w okolicy wyspy. Jednak sytuacja polityczna uczyniła problem dysponowania nimi bardzo trudnym. Jego istotą jest to, kto w najbliższej przyszłości będzie czerpał profity z eksploatacji tych złóż. Ten problem nakłada się na spór grecko-turecki sprzed lat, w wyniku którego dziś mamy do czynienia z Republiką Cypryjską, oraz Turecką Republiką Północnego Cypru. Warto podkreślić, że Republika Cypryjska nie uznaje państwa Tureckich Cypryjczyków uważając północny Cypr za obszary okupowane. Od wielu lat konsekwencją jest spór pomiędzy dwoma częściami Cypru, ale tez pomiędzy Grecją i Turcją (oba kraje należą do NATO). Powracając do eksploatacji złóż cypryjskiego gazu warto dodać, że geografia złoża daje szansę korzyści dla cypryjskich Greków. W odpowiedzi turecki prezydent ostrzegł przed jednostronnymi poszukiwaniami i eksploatacją złóż. Jego argumenty wzmocniła obecność tureckich okrętów. Ostatni komunikat w tym sporze to oświadczenie Władz Republiki Cypryjskiej , że wspólne korzyści będą możliwe jeśli zostanie uregulowany spor polityczny i nastąpi przekształcenie Cypru w państwo federalne. Będziemy obserwować kolejne etapy rozwijającego się konfliktu...
• Europejskie organy nadzoru (ESAs) przeciw kryptowalutom. ESAs oficjalnie ostrzegają konsumentów przed ryzykiem, które jest związane z zakupem "wirtualnych" walut. Zdaniem tej instytucji kryptowaluty są ryzykowne, a przy tym nieuregulowane. Nie nadają się do zastosowania jako produkty inwestycyjne, oszczędnościowe lub emerytalne. To stanowisko zostało upublicznione w sytuacji coraz większej liczby potencjalnych inwestorów, którzy kupują wirtualne waluty. ESAs zwraca uwagę na to, że wielu kupujących jest całkowicie nieświadoma ryzyka związanego z taką transakcją. Warto dodać, że tak kryptowaluty jak i giełdy nie są regulowane prawem, a kupujący nie korzystają z żadnej ochrony prawnej. W Polsce jednoznaczne stanowisko prezentuje Komisja Nadzoru Finansowego, która umieściła jedną z największych giełd kryptowalut w Polsce - BitBay na liście ostrzeżeń publicznych. Równocześnie UKNF skierował do prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez BitBay.
• Co dalej z umową handlową KE-Mercosur. Analitycy z wielu krajów unijnych przede wszystkim zwracają uwagę na niebezpieczeństwa związane z umową negocjowaną przez Komisję Europejską z krajami Ameryki Południowej (Mercosur), do której należą Argentynę, Brazylię Paragwaj i Urugwaj. Ich opinie co do korzyści są rozbieżne. Podkreślają, że wiele towarów pochodzenia amerykańskiego wpłynie na rynek unijny i może spowodować zakłócenie cen surowców rolnych, a w szczególności rynku wołowiny i cukru w UE. Polska obawia się przede wszystkim konsekwencji na rynku wołowiny. Jest bowiem realne niebezpieczeństwo załamania się cen i poważnych konsekwencji dla wszystkich hodowców. Realna jest też obawa przed tanim brazylijskim cukrem.
• Apple to dziś jeden z największych producentów zegarków. Stało się tak w cztery lata po wprowadzeniu na rynek Apple Watcha. Jak wiadomo przez wiele dekad w powszechnej świadomości produkcja zegarków była łączona ze Szwajcarią. Teraz w liczbie sprzedanych zegarków Apple przegonił wszystkich producentów ze Szwajcarii. Amerykański gigant sprzedał więcej zegarków niż łącznie sprzedali tacy słynni producenci jak Rolex, Omega, czy Swatch, specjalizujący się zarówno w zegarkach luksusowych, jak i szeroko dostępnych dla przeciętnych klientów. Wg IDC czwartym kwartale 2017 roku Apple sprzedał ponad 8 mln smartwatchy. Natomiast Szwajcarska Federacja Producentów Zegarków podała w swoich oficjalnych statystykach, że w tym okresie Szwajcarzy sprzedali ponad 6,5 mln zegarków pochodzących od producentów z tego kraju.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

Proponujemy szersze spojrzenie na niemiecką gospodarkę... Poznaj przyjęte w niej WSKAŹNIKI KONIUNKTURY I NASTROJÓW: IFO BUSINESS CLIMATE.

Miarą nastrojów w niemieckiej gospodarce jest wskaźnik Ifo. Odzwierciedla on również przewidywania biznesmenów na najbliższe miesiące....

Indeks Ifo Business Climate opiera się na wynikach sondażu, przeprowadzanego co miesiąc, wśród około 7.000 przedstawicieli przedsiębiorstw sektora przetwórczego, budownictwa, handlu hurtowego i detalicznego w Niemczech. Jego opracowaniem i publikacją zajmuje się Instytut Badań nad Gospodarką - Institut für Wirtschaftsforschung w Monachium. Indeks ten jest określany mianem Ifo, od skrótu „Information und Forschung".

Ifo Business Climate będący miarą klimatu w biznesie opiera się na dwóch subindeksach, które opisują:
- bieżącą sytuację w niemieckim biznesie - Ifo Business Situation,
- oczekiwania biznesowe niemieckich menedżerów - Ifo Business Expectations.

W trakcie sondażu przedsiębiorstwa są proszone o udzielenie odpowiedzi o bieżącej sytuacji biznesowej oraz o swoich oczekiwaniach biznesowych na najbliższe sześć miesięcy. Charakteryzując bieżącą sytuację mogą ją określić jako „dobrą”, „satysfakcjonującą” albo „złą”. Natomiast odnośnie oczekiwań biznesowych odpowiadają, że sytuacja w ich firmach będzie „lepsza”, albo „bez zmian”, albo „gorsza”. W zależności od znaczenia danej branży przemysłowej, poszczególnym odpowiedziom przypisuje się odpowiednie wagi i agreguje.

Uwzględnia się procent odpowiedzi z ocenami „dobra” i „zła” albo „lepsza” i „gorsza”. Na tej podstawie obliczane są salda ocen pozytywnych i negatywnych. Odpowiedzi „satysfakcjonująca” lub „bez zmian” są traktowane jako "neutralne" i nie mają wpływu na dalszą kalkulację.

Saldo klimatu biznesowego dla danego miesiąca (Business Climate) jest obliczane jest, jako średnia geometryczna sald bieżącej sytuacji w biznesie oraz sald oczekiwań powiększonych o 200.

(1) Wartości Business Climate mogą zmieniać się w przedziale od -100 (wszystkie przedsiębiorstwa sygnalizują złą sytuację albo przewidują jej pogorszenie) do +100 (wszystkie przedsiębiorstwa sygnalizują dobrą sytuację albo przewidują jej poprawę). Ujemne wartości indeksu świadczą o przewadze pesymizmu w ocenie stanu i perspektyw gospodarki, natomiast dodatnie - o przewadze optymistycznych nastrojów.

Wartość indeksu klimatu biznesowego i jego komponentów stanowi iloraz:
(i) salda z bieżącego miesiąca powiększonego o 200 oraz
(ii) średniego salda w roku bazowym (2005) powiększonego o 200
- pomnożony przez 100.

(2) Indeks Ifo uzupełnia oficjalne odczyty wskaźników makroekonomicznych. Jego zaletą jest to, że dane do jego kalkulacji pochodzą bezpośrednio od przedstawicieli przedsiębiorstw i ukazuje się przed publikacją rządowych danych makroekonomicznych. Udowodniono, że Ifo może sygnalizować z wyprzedzeniem zmiany cykli koniunkturalnych w niemieckiej gospodarce. Przyjmuje się, że punkt zwrotny cyklu można uznać za wiarygodny, jeżeli ruch w danym kierunku następuje przez trzy kolejne miesiące.

Niemiecka gospodarka jest liderem w Europie i należy do największych w świecie. Jej sytuacja ma istotny wpływ na gospodarki krajów Unii Europejskiej, w tym polskiej. Niemcy to nasz największy partner biznesowy. Stąd indeks Ifo jest przedmiotem obserwacji i analiz nie tylko w Niemczech ale także zagranicą, również w Polsce.

Na wykresie 1 przedstawiono przebieg Ifo Business Climate i jego dwa komponenty w latach 2005-2017. Odzwierciedlają one zmiany w niemieckiej gospodarce wywołane sytuacją na świecie, jak kryzys z 2008 roku lub problemy Strefy Euro spowodowane kryzysem w Grecji. Od 2016 roku Ifo znajduje się w trendzie wzrostowym, co jest dowodem poprawy koniunktury gospodarczej w Niemczech.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Institut für Wirtschaftsforschung

Mazurek, Ekspert Grupy Goldenmark