Tydzień 17/2006 (24-30.04.2006)

Przeczytaj także: Tydzień 16/2006 (17-23.04.2006)

• W 2006 roku wartość wymiany handlowej Chin wyniesie 1,6 bln USD (wzrost o 15% r/r). W I kw. nadwyżka handlowa Chin wyniosła ponad 23 mld USD (wzrost o 41% r/r). Chińskie rezerwy walutowe na koniec I kw. 2006 roku wzrosły do 875,1 mld USD (są o 56,2 mld USD wyższe od rezerw na koniec 2005 r ).
• Wzrost gospodarczy w Stanach Zjednoczonych wyniósł w pierwszym kwartale 4,8% i jest to głównie rezultat wzrostu wydatków konsumenckich (w IV kw. Wzrost ten wyniósł 1,7%).
• Oprócz USA także Unia ma zastrzeżenia co do wejścia Rosji do WTO. Miedzy innymi Bruksela uważa, że niektóre rosyjskie procedury stosowane wobec pewnych grup produktów są stosowane w sposób arbitralny" (jak wiadomo w ubiegłym roku Rosja nałożyła zakaz na import z Polski 15 produktów, w tym żywności i kwiatów, z przyczyn sanitarnych). Po tej wypowiedzi także Rosja usztywniła swoje stanowisko twierdząc, że „liczy się jakość porozumienia z krajami WTO i Rosja zamierza wejść do organizacji wówczas, kiedy będzie odpowiadało to jej interesom".
• Kolejne straty koncernu Forda. Tym razem w I kw. 2006 roku wyniosły one 1,2 mld USD. Ford ogłosił, że zamierza zamknąć 14 fabryk i zmniejszyć zatrudnienie o 30 tys. pracowników.
• Rośnie wartość akcji Gazpromu, a jego obecna kapitalizacja wynosi ok. 250 mld USD. Koncern zajmuje obecnie piątą pozycję wśród spółek publicznych na świecie. Przez cztery i pół miesiąca kurs akcji Gazpromu wzrósł o 50%. Obecna wartość giełdowa spółki jest 40 razy większa niż na koniec 2000 r. W rankingu najbardziej wartościowych spółek publicznych świata znajdują się amerykańskie koncerny: ExxonMobile (396,9 mld USD), General Electric (354 mld USD), Microsoft (280,55 mld USD) oraz BP (257,89 mld USD). Już teraz Citigroup jest za Gazpromem.
• W USA jest tylko 5% ludności świata, mimo to kraj ten zużywa 25% światowej produkcji ropy.
• W I kw. wzrost gospodarczy Chin wyniósł 10,2%. Bank centralny podwyższył stopy procentowe, a stopa rocznych pożyczek międzybankowych wzrosła o 0,27 pkt proc., (z 5,58% do 5,85%). Bank wyjaśnił, że inne stopy też ulegną proporcjonalnej zmianie. Przyczyną tych podwyżek jest zbyt wysokie tempo wzrostu gospodarczego. Nie przypuszcza się, by wyższe stopy wpłynęły na kurs juana.
• Rosja w 2006 roku zacznie budować rurociąg, łączący Syberię Wschodnią z rosyjskimi portami nad Oceanem Spokojnym. Przewidziane jest też odgałęzienie do Chin. Do użytku zostanie on oddany w 2008 roku. Rurociąg Syberia Wschodnia - Oce­an Spokojny będzie liczyć 4150 km i będzie transportował 80 mln ton ropy rocznie. Koszt inwestycji szacuje na 6,5 mld USD.
• Chiny w Afryce. Wymiana handlowa między Chinami i Afryką wzrosła do 40 mld USD. Chiny kupują od Sudanu ropę naftową za­spokajając 6% swoich potrzeb. Chiny zainwestują też 4 mld USD w nigeryjską infrastrukturę w zamian za umowę dotyczącą wy­dobycia ropy w tym kraju. Nigeria wydobywa średnio 2,5 mln b/d i jest siódmym producentem ropy na świecie i największym w Afryce. Chiński koncern naftowy CNOOC wykupił za 2,3 mld USD 45% udziałów w polu naftowym na wybrzeżach Nigerii. Chiny wykupią też kontrolny pakiet akcji w rafinerii naftowej w Kadunie, a także zbudują w Nigerii linie kolejowe oraz elektrownie. W zamian chiński koncern naftowy CNPC dostanie licencje na wydobycie nigeryjskiej ropy w czterech regionach (dwóch w delcie Nigru i dwóch w kotlinie Czadu).
• Coraz bliżej jest do przejęcia przez Laksmi Mittala za 23 mld USD koncernu Arcelor - nr 2 na światowym rynku stali (Mittal Steel jest wyceniana na 25 mld USD). MS w swoim koncernie produkuje rocznie 60 mln ton stali i ma już huty w USA, Meksyku, Kanadzie, a także w Polsce, Irlandii, Niemczech, Rumunii, Kazachstanie, Ukrainie. Jeśli kupi Arcelora będzie produkował 100mln ton stali, będzie też zatrudniał 270 tys. pracowników i będzie miał 10% udział w produkcji światowej. MS kupił w Polsce PHS i 70% naszego rynku stalowego za 6 mln zł, chociaż z długami (rzędu 5 mld zł). W jego hutach pracuje obecnie 175 tys. osób. Rodzina Mittala (młodsi bracia Vinod i Pramod) są właścicielami Ispat Industries, jest to trzecia co do wielkości firma stalowa w Indiach.
• Rosja uważa, że w Europie tworzone są ograniczenia dla ekspansji jej koncernów energetycznych. Rosja zagroziła, że jeśli ta polityka nie ulegnie zmianie, to zwróci swoją uwagę na Azję, kosztem Europy. Gazprom podpisał już listy intencyjne o budowie do Chin dwóch gazociągów i do 2020 roku Rosja zamierza eksportować do Chin prawie 70 mld m sześc. gazu rocznie. Gazprom rozwija współpracę z Iranem (nr 2 w wielkości zasobów gazu na swiecie) oraz z Algerią. Obserwatorzy przewidują, że po rozwinięciu ich współpracy może powstać struktura koordynacyjna czołowe państwa-eksporterów gazu, podobna do kartelu OPEC.
• Według BP-głównego udziałowca budowanego rurociągu z Baku w Azerbejdżanie do Ceyhan w Turcji, inwestycja ta opóźnia się (co najmniej o rok), a jej koszty wzrosły już o miliard USD. To konkurencyjny rurociąg do magistral rosyjskich.
• Japończycy inwestują w wydobycie ropy i gazu. Mitsui za 0,5 mld USD nabyło 50% udziałów w firmie wydobywczej w Zatoce Meksykańskiej, a Mitsubishi (największy dostawca do Japonii LPG) zamierza zainwestować w amerykańskie spółki naftowe.
• Katar zamierza zainwestować 5 mld USD w zwiększenie wydobycia ropy, by do 2009 roku dzienną produkcję tego surowca zwiększyć do 1,1 mln bd (obecnie 850 tys. bd).
• Airbus chce w tym roku dostarczyć 420 swoich samolotów, a Boeing 395. Liczba zakontraktowanych Boeingów 787 wyniosła 350 sztuk.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

MFW I BŚ ZAMIENIAJĄ SWOJĄ DOTYCHCZASOWĄ POLITYKĘ

W globalizującej się światowej gospodarce dużą rolę odgrywa dziś Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) i Bank Światowy (BŚ). Warto więc zwrócić uwagę na główne tematy obrad wiosennej konferencji tych organizacji.

Istotnym wynikiem ostatniej sesji było zatwierdzenie planów zwiększenia wpływów czołowych krajów rozwijających się na decyzje w tych organizacjach. MFW i BŚ nie mogły już dłużej nie dostrzegać rosnącej roli tych państw tak w światowej gospodarce, jak i w światowej polityce. Te obecne decyzje przede wszystkim sankcjonują większe wpływy takich krajów jak Chiny, Indie, Korea Południowa, Meksyk i Turcja na politykę MFW i BŚ. Przewiduje się wzrost wagi ich głosów tak w MFW, gdzie przyznawane są kredyty na ustabilizowanie waluty dla krajów, a które znalazły się w sytuacji kryzysowej, jak i zwiększy ich wpływ na decyzje BŚ, którego środki wspomagają rozwój krajów biednych.

Te decyzje wiążą się z równoczesnym zmniejszeniem wpływów USA. Dotąd Stany Zjednoczone dysponowały 17% głosów w MFW, a teraz po zmianach będą miały 15%. Mimo to, ten niższy poziom głosów daje możliwość korzystania z praw weta wobec decyzji MFW.

Te ostatnie decyzje wynikają z logiki rozwoju gospodarczego współczesnego świata. Chiny, utrzymując dotychczasową dynamikę swojego rozwoju gospodarczego mają szansę za 25 lat osiągnąć podobną wielkość gospodarki co Stany Zjednoczone. Nikt nie kwestionuje dziś roli chińskiej gospodarki w świecie, bo jest ona dzisiaj jednym z jej motorów, jednak obecnie posiadają one niecałe 3% głosów. Podobnie jest w przypadku innych, mniejszych krajów, które podobnie jak Chiny wyróżniają się wysoką dynamiką rozwoju gospodarczego.

W trakcie obrad dyskutowano też o walce z korupcją i zarządzaniu gospodarką w krajach rozwijających się, omawiano problemy zwiększających się potrzeb energetycznych świata, ochrony środowiska, w tym także emisji gazów cieplarnianych (które wpływają na zmiany kli­matyczne na ziemi).

Warto przyglądnąć się tej sesji także z tego powodu, że właśnie mija pierwszy rok od chwili gdy kierownictwo Banku Światowego przejął przy dużych oporach wielu krajów (w tym także krajów unijnych) Paul WOLFOWITZ były v-minister obrony USA, zwolennik i współautor amerykańskiej polityki w Afganistanie i na Bliskim Wschodzie. Jego działalność w ostatnim okresie uwidoczniła się w zmianie polityki BŚ wobec krajów, w których korupcja jest poważnym problemem społecznym. W kilku przykładach BŚ właśnie z tego powodu wstrzymał kredytowanie krajów, które nie czyniły starań, by zapanować nad tymi patologicznymi zjawiskami. W ocenie komentatorów oba kierunki działań tych instytucji należy uznać na pozytywne.