Europa: wydarzenia tygodnia 51/2017

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 50/2017

• Konflikt polskiego rządu z Komisją Europejską. Już od prawie 2 lat narasta konflikt pomiędzy Brukselą, a polskim rządem. Dotyczy on zastrzeżeń w stosunku do wprowadzanych zmian systemowych, które w opinii ekspertów, a także Sądu Najwyższego naruszają Konstytucję. Zastrzeżenia dotyczą głównie decyzji ustawowych, które w istotny sposób wpływają na system prawny, na funkcjonowanie tzw. "trzeciej władzy". Wprowadzane zmiany od początku spotykały się z negatywną oceną takich prestiżowych instytucji jak np Komisji Weneckiej i Komisji Helsińskiej, ale też organizacji skupiających polskich prawników, czy wydziałów prawa polskich uniwersytetów. Problem był kilkukrotnie omawiany w Parlamencie Europejskim. Ostatnio Bruksela uznała, że sprawa jest ważna i należy podnieść na wyższy poziom presję na polski rząd w ramach przewidzianych zapisami traktatowymi (art. 7 traktatu).
• Unia Europejska wprowadza w życie nowe zasady ochrony handlu. Chce w ten sposób bronić europejską gospodarkę przed przywozem produktów oferowanych po cenach dumpingowych z krajów, w których ich produkcja jest subsydiowana przez państwo. Przepisy wchodzą w życie ponad rok od przedstawienia przez KE propozycji w tej sprawie. Z powyższych przepisów wynika także nowy sposób liczenia tego, czy w stosunku do danego towaru importowanego do UE kraj producencki nie interweniował, a te oddziaływania na gospodarkę nie mają charakteru dumpingu. Komentarze z siedziby brukselskiej podkreślają, że nie ma w tych działaniach protekcjonizmu, a "UE jest i pozostanie jednym z najbardziej otwartych rynków na świecie".
• Komisja Europejska doprecyzowuje pojęcie "dumping" i sposób postępowania antydumpingowego. Nową metodę można stosować do każdego państwa członkowskiego Światowej Organizacji Handlu (WTO). Podstawą postępowania anydumpingowego jest stwierdzenie, że z powodu interwencji państwa w gospodarkę krajowe ceny lub koszty są niższe, niż to powinno wynikać z zasad rynkowych, a wwóz takich produktów na unijny rynek. Wnioski z tego postępowania opartego na nowej metodzie obliczania dumpingu będą przedmiotem negocjacji przez obie strony. Bruksela nie ukrywa, że głównie dotyczy to towarów chińskich. Warto dodać, że ostatnio wygasła część Protokołu Akcesji Chin do WTO i Chiny są uznane za gospodarkę rynkową. W tej sytuacji reguły WTO związane z handlem i dumpingiem UE uznała a korzystne dla Chin, stąd uznano za konieczne wprowadzenie nowych, ostrzejszych reguł.
• Fitch o decyzji UE o uruchomieniu wobec Polski art. 7 traktatu. Eksperci agencji ratingowej Fitch przygotowali raport na temat gospodarczych skutków art.7 traktatu. Zdaniem tych ekspertów po decyzji KE istnieje poważne ryzyko wzrostu napięcia na linii Polska-UE, jednak ta decyzja nie powinna mieć krótkoterminowo wpływu na finanse publiczne oraz na wzrost gospodarczy. Jest jednak niebezpieczeństwo, że ona negatywnie wpłynie na poziom inwestycji w Polsce. Pogłębiający się konflikt może utrudnić rządowi prezentowanie swojego stanowiska w dyskusjach z UE na temat kolejnego cyklu finansowania. Warto dodać, że Fitch potwierdził rating Polski na poziomie "A-" z perspektywą stabilną. W zakończeniu raportu Fitch stawia tezę, że nie wierzy, że UE sięgnie po sankcje (taka decyzja wymaga poparcia wszystkich unijnych krajów).
• Spór pomiędzy Orlenem a Litwą rozstrzygnęła decyzja KE, ale... Po przejęciu przez PKN Orlen kontroli nad rafinerią w Możejkach, litewska spółka kolejowa Lietuvos Geleżinkeliai (LG) rozebrała odcinek torów uderzając w interesy polskiej firmy. Rafineria w Możejkach musiała zmienić system komunikacji i transportu zewnętrznego, co zwiększyło koszty kombinatu. Od 2008 roku trwa prawny spór i wreszcie KE nałożyła karę na litewską firmę w wysokości 28 mln euro. Musi też odbudowań odcinek torów w 2019 r., co będzie kosztowało ok. 20 mln euro. Sprawa nie jest jednak definitywnie zakończona, bo Litwini odwołali się od decyzji KE. Oznacza to, że spór będzie miał ciąg dalszy...
• Tesla nie będzie korzystała z rządowego programu realizowanego od 2016 roku w Niemczech. W Niemczech od 2016 r. funkcjonuje rządowy program dla samochodów z napędem elektrycznych. W jego ramach agencja rządowa BAFA kwalifikuje auta, które korzystają z subsydiów. Mogą korzystać z nich ci, którzy chcą kupić nowy, elektryczny samochód. Mogą oni liczyć na dopłatę w wysokości 4 tys. euro, w wypadku pojazdów hybrydowych jest to 3 tys. euro. Poinformowano, że Tesla Model S ubiegała się o wpisanie na listę uprawnioną do korzystania z subsydiów, jednak nie udało się, BAFA wykreśliła ten model z listy modeli kwalifikujących się do subsydiów.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

PRZED ŚWIĘTAMI BOŻEGO NARODZENIA SKLEPY ON-LINE ELASTYCZNIE ZARZĄDZAJĄ POZIOMEM MARŻY.

Czy w tym roku wygrali ci, którzy prezenty kupili już w listopadzie, czy raczej ci, którzy czekali z zakupami niemal do samych świąt? Jak wynika z kolejnej edycji "Świątecznego barometru cenowego", przygotowanego przez ekspertów Deloitte, wszystko zależy od kategorii produktów, które chcemy kupić. Analiza ofert 800 sklepów internetowych przeprowadzona we współpracy z firmą Dealavo pokazuje, że w gorącym okresie ostatnich tygodni (24 listopada – 12 grudnia br.) wzrastały ceny zestawów VR, drobnego AGD oraz nieznacznie kosmetyków i perfum, które znajdują się na szczycie prezentowych list. Z kolei, podobnie jak w ubiegłym roku, taniały m.in. telewizory oraz konsole. Według ekspertów Deloitte, z zakupem na przykład telewizora lub smartfonu, warto poczekać na noworoczne obniżki.

Z międzynarodowego badania Deloitte „Zakupy świąteczne 2017” analizującego świąteczne zwyczaje konsumentów wynika, że 23 proc. Polaków deklarowało, że prezenty kupi już w listopadzie, a 39 proc. miało wybrać się na zakupy w pierwszej połowie grudnia. To o kilka punktów procentowych więcej niż rok wcześniej. Do ostatnich dni przed świętami z zakupem prezentów zamierza czekać 21 proc. Polaków, czyli o 6 p.p. mniej niż w 2016 roku.

– Pozycja e-commerce rośnie z roku na rok. Ponad połowa ankietowanych powiedziała, że jeżeli nie znajdzie prezentu w sklepie stacjonarnym, będzie go szukać on-line. Nasza ubiegłoroczna analiza pokazała, że klienci, którzy decydują się na ten rodzaj zakupów muszą liczyć się z tym, że sprzedawcy w sposób elastyczny, ale jednocześnie nieprzewidywalny podchodzą do swoich strategii cenowych. Podobnie jest również w tym roku – mówi Magdalena Jończak, Lider Zespołu ds. Sektora Dóbr Konsumenckich, Partner w dziale Konsultingu Deloitte.

Dzięki corocznemu badaniu Deloitte znane są kategorie produktów, które najchętniej kupujemy jako prezenty. Do badania zostały wybrane więc najpopularniejsze produkty świąteczne z poniższych kategorii: gry komputerowe, konsole, AGD drobne, kosmetyki, książki, muzyka, okulary VR, perfumy, gry planszowe, smartfony, telewizory, zabawki oraz zegarki. Za pomocą oprogramowania Dealavo Smart Prices konkretne oferty tych produktów zostały wyszukane oraz podłączone do codziennego monitoringu. Łącznie przebadano 156 produktów, które znajdują się w ofercie ponad 800 sklepów online. Ocenie podlegała tylko cena bez jakości serwisu, warunków zwrotu towaru, siły marki sklepu czy kosztów transportu.

Wysoko w porównywarkach

W ramach „Świątecznego barometru cenowego” eksperci Deloitte przeanalizowali łącznie około 4 tys. cen produktów, które najczęściej wybieramy na prezenty dla najbliższych. We wtorek 12 grudnia br. cena 53,3 proc. z nich w porównaniu do Black Friday (24 listopada br.) nie zmieniła się. Z kolei w przypadku jednej czwartej (25,8 proc.) analizowanych cen zanotowano wzrost, a w przypadku 20,9 proc. spadek.

I tak na przykład w przypadku siedmiu na dziesięć zestawów VR cena wzrosła. Ciekawy był przypadek okularów LG 360 VR, których cena 12 grudnia w jednym ze sklepów wynosiła 99 zł, a w innym aż 1680,18 zł. – To pokazuje, że strategie cenowe sprzedawców są naprawdę różne. Część z nich obniża cenę, m.in. po to, by znaleźć się na wysokiej pozycji w porównywarkach cenowych, a te są źródłem inspiracji prezentowych dla prawie 40 proc. Polaków. Najpopularniejsze porównywarki są także bardzo dobrze pozycjonowane w wyszukiwarkach, które są dla nas podstawowym źródłem wiedzy o bożonarodzeniowych upominkach – mówi Mariusz Chmurzyński, Dyrektor w Dziale Konsultingu Deloitte. Jak pokazują dane Gemius liczba odsłon w Ceneo.pl na komputerach i urządzeniach mobilnych w listopadzie br. wyniosła 160 mln, dla porównania we wrześniu było to 90 mln odsłon. – W grudniu porównywarki cenowe zapewne notują jeszcze lepsze wyniki, szczególnie w kategoriach prezentowych. Należy jednak pamiętać, że ceny w nich podane nie obejmują innych kosztów, w tym przede wszystkim kosztów dostawy. A zdarza się, że w ten sposób sprzedawcy rekompensują sobie obniżki cen. Przy zakupie należy więc brać pod uwagę wszystkie czynniki, które składają się na ostateczny koszt – mówi Krzysztof Boś, Starszy Konsultant z Dziale Konsultingu Deloitte.

Ruletka cenowa

W przypadku drobnego AGD porównanie tegorocznych cen od 24 listopada do 12 grudnia pokazuje, że cena dziewięciu z jedenastu analizowanych produktów wzrosła, ale podwyżki wyniosły maksymalnie 5,4 proc. W przypadku kosmetyków i perfum ceny są bardzo stabilne i nie ulegają większym wahnięciom. A co z grami komputerowymi? Jeden z najbardziej przecenionych produktów w czasie Black Friday, czyli gra Titalfall 2 (PC) podrożała średnio o 45,2 proc. Z kolei ceny takich gier jak Wolfenstein II: The New Colossus (PC), Dishonored 2 (PS 4) czy Star Wars: Battlefront II (PC) mocno spadły. W przypadku konsol dziewięć na dwanaście produktów miało obniżone ceny. Podobnie było w przypadku telewizorów (osiem na dwanaście). W kategorii smartfonów ceny pięciu produktów wzrosły, a siedmiu spadły.

Jak pokazuje badanie Deloitte, Polacy chcą podarować najbliższym przede wszystkim książki, perfumy i kosmetyki, a dzieciom zabawki. Tymczasem w tych kategoriach w analizowanym okresie zdarzały się różnice w cenach sięgające ponad 100 proc. Dotyczyło to 33 ze 156 analizowanych produktów, w tym sześciu z dziesięciu tytułów książek, pięciu z dwunastu typów zabawek oraz czterech z dziesięciu produktów w kategorii perfumy i kosmetyki.

Gwiazdka po Sylwestrze

A które produkty najmocniej straciły na wartości, porównując rok do roku (12 grudnia 2016 i 2017 roku)? Wszystkie gry potaniały o średnio 30 proc. Podobnie stało się w przypadku telewizorów i smartfonów, których ceny spadły o średnio 16,5 proc. Wyjątkiem był iPhone 5S 16 GB, którego cena minimalna wzrosła o 6,2 proc. W kategorii perfum połowa z analizowanych zapachów podrożała w stosunku do 2016 roku.

A może warto poczekać z kupnem prezentów aż do początku nowego roku, kiedy tradycyjnie w sklepach rozpoczynają się duże wyprzedaże? Eksperci Deloitte porównali ceny z 12 grudnia 2016 z cenami z 16 stycznia 2017 roku (porównano ceny minimalne). – Jeśli decydujemy się na drobne prezenty, to śmiało możemy kupić je już pod choinkę, bo różnice nie powinny być znaczne, ale jeśli planujemy sprezentować sobie lub rodzinie droższy produkt typu smartfon albo telewizor, to warto poczekać, bo można zaoszczędzić nawet kilkaset złotych – mówi Krzysztof Boś. W przypadku aż dziewięciu z dziesięciu telewizorów w styczniu ich ceny były niższe niż w grudniu. W kategorii smartfonów obniżki dotyczyły siedmiu z dziesięciu analizowanych modeli.

Krzysztof Boś; Magdalena Jończak; Mariusz Chmurzyński DziaŁ Konsultingu Deloitte