Budowlanka: kondycja, rozwój, problemy

Przeczytaj także: Branża budowlana, czyli boom, którego jeszcze nie było

Budowlanka, czyli branża wrażliwa

Nie od dziś wiadomo, że budowlanka to sektor cykliczny, a więc w dużym stopniu uzależniony od takich kwestii jak kondycja gospodarcza danego państwa, nastroje inwestorskie i konsumenckie oraz zaufanie biznesowe. Tym bardziej nie może dziwić duże zróżnicowanie sytuacji, w jakiej znajduje się budowlanka w poszczególnych krajach.

Nawet jednak pokaźny wzrost w budownictwie nie jest w stanie zminimalizować ryzyka związanego m.in. z silną presją konkurencyjną, zbyt niskimi marżami czy opóźnieniami w płatnościach. Te czynniki dotykają wiele firm i to bez względu na ich wydajność. Dlatego też odsetek niepowodzeń biznesowych bywa w branży budowlanej zdecydowanie wyższy niż w innych sektorach.

Budowlanka pod wpływem trendów i technologii

Pomimo wyżej wyliczonych problemów przed sektorem ciągle pojawiają się nowe perspektywy i wyzwania. Dobrym przykładem są chociażby nowe technologie. Wirtualna rzeczywistość, drony, druk 3D, modelowanie informacji o budynkach i budowlach (ang. Building Information Modeling), autonomiczny sprzęt czy zaawansowane materiały budowlane – wszystkie one wpłyną znacznie na zmiany w tym sektorze w przyszłości.

Coraz ważniejszą rolę zaczęły odgrywać też zmiany demograficzne. Zwiększanie się liczby ludności w miastach na świecie będzie napędzać popyt na mieszkania, jak również na transport i rozwój infrastruktury użyteczności publicznej. Także starzenie się społeczeństwa, szczególnie na Zachodzie, ale także w Japonii i Chinach doprowadzi do zmian we wzorcach inwestycji w nieruchomości.

Co kraj, to obyczaj

W najnowszej edycji raportu z cyklu Market Monitor, analitycy przedstawili szczegółowo kondycję firm z sektora budowlanego w kilkunastu krajach. W przypadku Wielkiej Brytanii zwracają uwagę na większą po Brexicie niepewność rynku. Choć eksperci nie przewidują znaczącego wzrostu bankructw w 2017 roku, to jednak liczba upadłości w sektorze budowlanym pozostanie na wysokim poziomie. To samo dotyczy wydłużających się terminów płatności, opóźnień w ich realizacji oraz częstotliwości powiadomień o niepłaceniu, których powinno być więcej w pierwszej połowie 2017 r. W pozostałych krajach europejskich omówionych w raporcie, autorzy zwracają uwagę na pojawienie się lub kontynuację ogólnej poprawy kondycji, w której znajduje się budowlanka.

We Francji, według Fédération Française du Bâtiment w 2016 roku aktywność w budownictwie wzrosła o 1,9 proc., po ośmiu latach spadków. Ostatnie wzrosty były napędzane głównie przez nową aktywność w budownictwie mieszkaniowym, która wzrosła o 7,4 proc. w roku 2016. Dla Niemiec perspektywy na rok 2017 są pozytywne, głównie przez gwałtowny wzrost w budownictwie mieszkaniowym. Według Stowarzyszenia Budowniczych Niemieckich, wzrost obrotów w tej branży wzrośnie o 5 proc. w 2017 roku do ponad 112 miliardów euro.

Z kolei w Stanach Zjednoczonych odnotowano kontynuację zapoczątkowanego w 2012 r. odbicia, ze wzrostem całego sektora szacowanym na 5,3 proc. W tym roku spodziewany jest kolejny wzrost, tym razem o około 2 proc., a zwyżkowy trend powinien utrzymać się aż do 2019 r. Sektor ten może otrzymać dodatkowy impuls, jeżeli zgodnie z zapowiedziami, nowa administracja USA zainwestuje w poprawę infrastruktury. Z kolei po tym jak amerykańska Rezerwa Federalna podniosła stopy procentowe w grudniu 2016 roku, spodziewane są dalsze ich podwyżki, które powinny doprowadzić do zwiększenia się popytu w segmencie budownictwa mieszkaniowego.

W Polsce dużo mieszkań i mało dróg

W przypadku Polski, specjaliści Atradius podkreślają bardzo dobrą kondycję budownictwa mieszkaniowego i biurowego, a także przewidują, że utrzyma się ona w 2017 r. Jednocześnie wskazują na duży wpływ zmian wynikających z wyborów parlamentarnych w 2015 r.:

– Widać to w poszczególnych segmentach, np. budownictwo kolejowe odnotowało spowolnienie w pierwszej połowie 2016 r., ale już jest zauważalna poprawa w związku z rozstrzygnięciem się niektórych przetargów na ważne linie kolejowe. Spadek inwestycji publicznych odczuło budownictwo drogowe, choć firmy z tego sektora stosunkowo dobrze sobie z nim radzą. Dla nich w najbliższej przyszłości najwięcej zależeć będzie od tego, ile z zapowiadanych przetargów publicznych rzeczywiście dojdzie do skutku. Dało się zauważyć również mniejsze zainteresowanie inwestycjami infrastrukturalnymi spółek energetycznych, a także zapaść na rynku odnawialnych źródeł energii, szczególnie w przypadku wiatraków i ogromny 50 proc. spadek na tym rynku. – komentuje Arkadiusz Taraszkiewicz, dyrektor regionalny ds. oceny ryzyka Atradius Credito y Caucion w Polsce.

Zwraca on także uwagę na zmiany podatkowe:

– Największym wyzwaniem i niewiadomą dla branży mogą się okazać nowe regulacje dotyczące odwróconego obciążenia VAT dla podwykonawców. Mogą one bezpośrednio wpłynąć na płynność firm budowlanych ze względu na dotychczas małą świadomość wśród podatników, jak to prawo stosować, oraz duże pole do interpretacji. Może to bezpośrednio wpłynąć na coraz częstszy zakup materiałów budowlanych za granicą, gdzie nie występuje odwrócone obciążenie, a tym samym krajowi dostawcy odczują presję cenową – dodaje Arkadiusz Taraszkiewicz.