Tydzień 11/2006 (13-19.03.2006)

Przeczytaj także: Tydzień 10/2006 (06-12.03.2006)

• Bruksela nie ukrywa, że jest zwolennikiem transgranicznych fuzji w bankowości. Reprezentuje pogląd, że umożliwiają one tworzenie silnych grup bankowych, zdolnych do skuteczniejszego konkurowania z amerykańskimi. Nie bez znaczenia są też czynniki ekonomiczne, bo fuzje pozwalają ograniczyć koszty kapitału i sprzyjają tworzeniu sprawniejszego, jednolitego rynku finansowego. Komisja Europejska zamierza stworzyć warunki ułatwiające paneuropejskie fuzje bankowe. Ma to ograniczyć nadużywanie przez narodowe organy nadzoru bankowego możliwości blokowania tych transakcji. Koncepcję poparły wszystkie kraje z wyjątkiem Polski.
• Według Eurostat-u lutym inflacja w strefie euro spadła do 2,3% (z 2,4% w styczniu), a w całej Unii wyniosła 2,2%. Oto kilka przykładów najniższej i najwyższej inflacji: w Szwecji (1,1%) i Holandii (1,4%), na Łotwie (7%), w Estonii (4,5 %) i Słowacji (4,3%). W tej klasyfikacji bezapelacyjnie zajmujemy pierwsze miejsce (0,7%).
• Deficyt na rachunku obrotów bieżących wyniósł w strefie euro w IV kw. 2005 r. 15,1 mld euro (wobec 3,8 mld euro w III kw.). W 25 krajach UE deficyt ten wyniósł w IV kw. 26,1 mld euro (wobec 21,8 mld euro w III kw.).
• Ministrowie finansów eurolandu zdecydowali, że Niemcy będą mogły w 2006 roku (piąty rok z rzędu przekroczyć dopuszczalny limit deficytu budżetowego, wynoszący 3% PKB). To skutek wysokiej oceny przedstawionego przez nowy rząd koncepcji naprawy finansów państwa.
• Niemiecki koncern E.ON kontroluje rynek gazu na Węgrzech. Ma udziały w kilku spółkach dystrybucji gazu na Węgrzech, finalizuje zakup od węgierskiego koncernu MOL kontrolnych udziałów w spółkach zarządzających handlem hurtowym i podziemnymi magazynami gazu na Węgrzech. Koncern ten zaoferował Gazpromowi wszystkie swoje węgierskie aktywa w zamian za 25% minus jedną akcję udziałów w złożach gazu Jużnorusskoje na Syberii. Z tych złóż będzie transportowany gaz rurociągiem po dnie Bałtyku do Niemiec.
• Komisarz rynku wewnętrznego Charlie McCreevy wypowiedział się przeciwko angażowaniu się polityków w procesy przejmowania firm. Jego zdaniem w tych procesach winny decydować procesy rynkowe.
• Zmodyfikowana w 2005 roku Strategia Lizbońska ma za cel podniesienie na wyższy poziom unijnej konkurencyjności. W przeprowadzonej ostatnio ocenie największe unijne kraje w tym Niemcy, Francja, Hiszpania, Włochy, Wielka Brytania oraz Polska są znacznie opóźnione w porównaniu z mniejszymi członkami Unii w realizacji tego programu. W dokonanych ocenach w skali od 1 do 12 punktów ta szóstka krajów uzyskała ocenę 4,8 punktu przy średniej europejskiej 5,8.
• W 2005 roku wzrost gospodarczy na Łotwie wyniósł 10,2%
• W 2005 roku Portugalia miała wzrost gospodarczy na poziomie 0,3% (wobec 1,1% w 2004 roku). Austria miała wzrost gospodarczy w wysokości 1,9% (przy 2,4% w 2004). Najlepszy wynik uzyskała Łotwa - 10,2% (wobec 8,5% w 2004). W Słowenia osiągnęła wzrost gospodarczy rzędu 3,9% (4,2% w 2004 roku).
• Według rządowych prognoz tegoroczny wzrost gospodarczy na Ukrainie wyniesie 2,8% r/r. Te prognozy zmieniają się w miarę zbliżania się terminu wyborów. Jeszcze kilka dni temu rząd twierdził, że w tym roku gospodarka będzie się rozwijała w tempie 2,1% r/r. Według tych samych ocen inflacja wyniesie od 10,5 - 11,6% (wcześniej prognozowano 12,6%). Analitycy prestiżowego Credit Swisse uważają, że tegoroczny wzrost gospodarczy Ukrainy będzie niższy niż w 2005 roku (wówczas wyniósł 2,6%). W ich ocenie zagrożony jest też deficyt w wysokości 2,5% PKB przyjęty w tegorocznym budżecie.
• Rosję ostatnio prezentowała stanowisko, że na drodze do jej przystąpienia do Światowej Organizacji Handlu stoi brak zgody USA. Najnowsze informacje wskazują, że takie porozumienie może być podpisane w najbliższych tygodniach.
• Według Centralnego Banku Federacji Rosyjskiej obecne rosyjskie rezerwy złota i walut przekroczyły 200 mld USD.
• Projekt wydobywania gazu na Sachalinie przez konsorcjum Sachalin-2 z Gazpromem i Shellem jest szacowany na 20 mld USD i jest to największe tego typu przedsięwzięcie na świecie. Ma on jednak problemy z finansowaniem przez EBOR. Przyczyną są zastrzeżenia prawne i ekologiczne.
• Narodowy Bank Szwajcarii podniósł krótkoterminowe stopy procentowe o 25 pkt. Bazowych i podstawowa stopa wynosi 1,25%.
• Nowy konflikt pomiędzy Komisja Europejską i Microsoftem. Okazuje się, że koncern nadal nie realizuje on działań antytrustowych nakazanych przez Brukselę w marcu 2004. Zapłacił już karę 497 mln euro, a teraz od połowy marca grozi mu grzywna 2 mln euro dziennie.
• Unia Europejska przeznaczy 6 mld euro na 22 projekty w infrastrukturze w 6 nowych krajach członkowskich, w tym w Polsce ( także w Bułgarii i Rumunii. Będą budowane autostrady i spalarnie śmieci. Niektóre z nich wywołują sprzeciw ekologów.
• Jukos bankrutuje. Ogłoszenie upadłości tego giganta domaga się grupa 14 zachodnich banków, które żądają zwrotu 0,5 mld USD kredytów. Rząd rosyjski żąda obecnie od Jukosu 6,3 mld USD zaległych podatków i dodatkowo 3,5 mld USD zaległości za 2004 r. Dotychczas Jukos spłacił już ponad 21 mld USD zaległych podatkowych.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

ROSYJSKA OFENSYWA NA RYNKU ENERGETYCZNYM I UMIĘDZYNARODOWIENIE ROSYJSKIEGO GAZU.

Po ubiegłorocznych niepokojach na rynku ropy i zimowych perturbacjach związanych z dostawami gazu mamy do czynienia z dużą aktywnością europejskich polityków. Jedną z pierwszych inicjatyw w Europie była koncepcja polskiego premiera, który zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego Polski i innych krajów widział w stworzeniu "energetycznego NATO", w którym obowiązywałaby zasada : jeden za wszystkich, wszyscy za jednego. Proponowana koncepcja integracji energetycznej nie miała jednak żadnych szans na zgodę unijnych rządów. Nie były tym zainteresowane Niemcy i Francja, które poza polityką obronną ostrożnie podchodzą do wszelkich kontaktów strategicznych z USA.

Także Wielka Brytania nie była tym zainteresowana, bo od lat skutecznie realizuje własną politykę w zakresie umów i dostaw surowców strategicznych z państwami trzecimi. Wynikiem brukselskich prac w tym zakresie stała się energetyczna „zielona księga”. opublikowane przez Komisje Europejską założenia wspólnej polityki energetycznej są jednak krokiem we właściwym kierunku, ale daleko w niej do celów polskiej koncepcji.

Nie należy ukrywać, że z tej porażki polskiej koncepcji bezpieczeństwa energetycznego skorzystała Rosja. W trakcie międzyrzadowych rozmów Rosja uzyskała poparcie Węgier i Czech dla budowy dwóch magistral gazowych omijających Ukrainę i Polskę: dla niemiecko-rosyjskiego gazociągu po dnie Bałtyku i gazociągu przez Morze Czarne, Turcję i Bałkany. Gazprom ma już gazociąg przez Morze Czarne do Turcji, ale możliwości tej rury wykorzystuje tylko w 25%. W rosyjskiej koncepcji Węgry mają być w przyszłości jednym z europejskich centrów energetycznych, który koordynuje w regionie w tym zakresie współpracę międzynarodową. Swoją ofertę dla Węgier Rosja wzbogaciła propozycją, by na Węgrzech zbudować terminal kolejowy do odbioru kontenerów transportowanych magistralą transsyberyjską z Azji do Europy. Jest to projekt konkurencyjny do koncepcji takiego terminalu w polskim Sławkowie na końcu magistrali szerokotorowej....

Podobną akceptację dla wyżej przedstawionych koncepcji otrzymała Rosja w Czechach. Nie należy ukrywać, że wyniki rozmów w Budapeszcie i w Pradze poważnie osłabiają pozycje Polski i Ukrainy oraz ich propozycje w dziedzinie bezpieczeństwa energetycznego.

Globalny charakter polityki gazowej Rosji wynika z posiadania przez nią największych złóż tego surowca energetycznego. Nic więc dziwnego, że Gazprom realizuje swoja politykę na różnych kierunkach. Jak wiadomo wkrótce przewidywane jest podpisanie wieloletniego kontraktu na dostawy do Chin. Partnerem Gazpromu będzie China National Petroleum Corporation. Rurociąg będzie poprowadzony z syberyjskich złóż Kowykta, których zasoby są szacowane na ok. 2 bln m sześciennych, a ceny gazu są na poziomie 20% cen światowych. Partnerem Gazpromu w tym kontrakcie może być Rusia Petroleum, która jest kontrolowana przez rosyjsko-brytyjski koncern TNK-BP. Kontrakt chiński ma więc realizować holding Gazpromu (51%) i Rusia Petroleum. Chiny tą transakcją chcą zwiększyć swoje bezpieczeństwo energetyczne (podpisali już kontrakt na dostawy skroplonego gazu z Iranu).