eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plWiadomościGospodarkaRaporty i prognozy › Co Gabinet Cieni BCC rekomenduje rządowi?

Co Gabinet Cieni BCC rekomenduje rządowi?

2017-01-18 13:07

Co Gabinet Cieni BCC rekomenduje rządowi?

Górnictwo wymaga dalszej restrukturyzacji © Ivan - Fotolia.com

Gospodarka, finanse, polityka podatkowa, rynek i prawo pracy, ubezpieczenia społeczne, ochrona zdrowia. To tylko niektóre zagadnienia, które poruszył Gospodarczy Gabinet Cieni BCC w rekomendacjach dla rządzących.

Przeczytaj także: Gabinet Cieni BCC: są nowe rekomendacje dla rządu

PODSUMOWANIE dotychczasowych działań rządu

MAREK GOLISZEWSKI, przewodniczący Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC


Rząd Beaty Szydło podpisał wiele znaczących dla gospodarki i przedsiębiorców decyzji. Zmiany zawarte w pakiecie 100 ułatwień dla firm czy tzw. konstytucja biznesu to działania w pożądanym kierunku. Podkreśla wysokie znaczenie takich zasad jak domniemanie niewinności przedsiębiorcy, co prawem nie zabronione to dozwolone, rozstrzyganie wątpliwości na korzyść podatnika, uprzedzenie o zamiarze przeprowadzenia kontroli, itp. Zasady te cywilizują wzajemne relacje państwo-biznes z korzyścią dla przyszłości gospodarki.

Modyfikacji wymaga jednak – w ślad za Konstytucją – szereg zapisów niższego rzędu, odnoszących się do solidarnej odpowiedzialności za VAT sprzedających i kupujących, zatrzymywanie zwrotu podatku VAT-u przez organy skarbowe na czas działań sprawdzających, wyjątków od zapowiadanych kontroli. Także projekt przejmowania firmy przez państwo (zarząd komisaryczny) w przypadku podejrzenia organów ścigania o popełnieniu przez przedsiębiorcę przestępstwa. Te z pewnością należy ścigać i karać. BCC współpracuje z Ministerstwem Finansów, Głównym Inspektorem Kontroli Skarbowej w zwalczaniu czarnej strefy, nieuczciwej konkurencji wobec legalnie działających firm. Ale polskie prawo jest skonstruowane bardzo nieprecyzyjnie, urzędnicy omylni i przepisy niejednokrotnie prowadzą do szykanowania niewinnych firm. BCC przedłoży w tej sprawie rządowi stosowne poprawki i propozycje.

Rząd roztropnie wycofał się z rujnujących budżet obietnic wyborczych, takich jak kwota wolna od podatku czy wprowadzenie jednolitego podatku. Z ulgą odebraliśmy też zapowiedź nieprzejadania całości, ale skierowania 75% funduszy pozostałych po OFE do towarzystw inwestycyjnych. Również zapowiedź odejścia od nacjonalizacji do repolonizacji banków. Projekt podniesienia limitów jednorazowego rozliczenia amortyzacji na zakup maszyn do 100 tys. zł jest krokiem w dobrym kierunku, choć miesiąc wcześniej obciążono małe firmy budowlane odwróconym podatkiem VAT i amortyzacja tylko w małej części naprawi zmniejszenie ich płynności. W IV kw. ub. roku rząd odnotował zwiększone wpływy z akcyzy i podatków, wynikające ze zwiększonego zysku netto firm, ale zahamowały inwestycje w sektorze publicznym i spółkach Skarbu Państwa o 40%. To niedobry prognostyk na kolejne wpływy z podatków.

Dlatego z dodatkowym niepokojem odbieramy uchwalenie rządowej ustawy o obniżeniu wieku emerytalnego, z kosztownymi konsekwencjami dla budżetu państwa oraz redukcją pracowników z rynku, których dzisiaj pracodawcy intensywnie poszukują. Program 500+ nakręcił konsumpcję, ale z pracy zrezygnowało już ponad 140 tys. kobiet. Obawy rodzi również wymóg ewidencjonowania czasu pracy pracowników (biurokracja) oraz płaca minimalna, która powiększy szarą strefę, a także znacząco podwyższy koszty funkcjonowania, głównie małych firm. Zbyt pospiesznie przygotowywane są ww. rozwiązania i trudno zaakceptować tempo uchwalania przez Sejm rządowych projektów. To może zemścić się negatywnie także na sytuacji finansowej państwa, zwłaszcza w połowie 2018 roku – dość intensywnych wypłat dla emerytów.

Trudno dziwić się przedsiębiorcom obawiającym się restrykcyjnych kontroli w poszukiwaniu przez państwo pieniędzy. Cieniem nad pozytywami kładzie się również atmosfera polityczna w kraju. PiS wprowadza do życia publicznego wiele nowych standardów, które przez część społeczeństwa i opozycji w Sejmie są kontestowane. „Okupacja” Sejmu z tym choćby związana, burzy poczucie bezpieczeństwa prowadzących działalność gospodarczą. Inwestycje potrzebują spokoju politycznego, a tu deficyt pogłębia dodatkowo sytuacja w Europie i niepewność w USA, związana z polityką nowego prezydenta.

Aby poprawić warunki prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, Gospodarczy Gabinet Cieni BCC rekomenduje rządowi w 2017 r. podjęcie następujących działań:

PODATKI

  1. wprowadzić ogólne interpretacje podatkowe – w oparciu o zasadę, zgodnie z którą zastosowanie się przez podatnika do interpretacji indywidualnej oraz do opinii zabezpieczającej jest dla niego źródłem ochrony przewidzianej dla interpretacji lub opinii także wtedy, gdy interpretacja lub opinia zostały wydane na wniosek innego podmiotu
  2. uprościć podatki, m.in. poprzez wprowadzenie jednej stawki VAT albo likwidację podatku od towarów i usług w ogóle, skoro luka w VAT przekracza wpływy do budżetu z tego tytułu
  3. zlikwidować praktykę wstrzymywania zwrotu VAT na czas działań sprawdzających z jednoczesnym wydłużeniem na czas nieokreślony okresu sprawdzania zasadności zwrotu VAT
  4. uelastycznić stawki amortyzacyjne
  5. zredukować fiskalizm oraz usprawnić i lepiej ukierunkować bieżące działania organów podatkowych

ADMINISTRACJA / REGULACJE

  1. poprawić efektywność administracji i wprowadzić realną odpowiedzialność karną urzędników państwowych za podjęte decyzje lub zaniechanie decyzji
  2. zmniejszyć biurokrację i ograniczyć swobodę interpretacji prawa przez urzędników, szczególnie prawa budowlanego; powinna być przeprowadzona analiza wyroków NSA i wydanie jednolitych interpretacji
  3. uchylić przepisy o zakazie obrotu gruntami rolnymi, ponieważ blokują rozwój inwestycji na terenach wiejskich
  4. przedstawić korzystną dla polskiej gospodarki strategię dla sektora elektroenergetycznego i zacząć ją jak najszybciej realizować
  5. aktywniej i szybciej uruchamiać inwestycje infrastrukturalne

RYNEK PRACY I PRAWO PRACY

  1. zreformować prawo pracy w kierunku faktycznego zrównania praw pracownika i pracodawcy
  2. obniżyć pozapłacowe koszty utrzymania pracowników, co wpłynęłoby na wzrost konkurencyjności firm i wzrost gospodarczy
  3. zmienić przepisy dla bezrobotnych, które powinny być bardziej restrykcyjne (np. za dwukrotną odmowę podjęcia pracy – utrata ubezpieczenia), aby skłaniać do podjęcia uczciwej pracy
  4. uprościć procedury dla obcokrajowców podejmujących pracę
  5. unormować sytuację umów terminowych, ponieważ wielu firmom, które organizują prace sezonowe nie opłaca się zatrudniać pracowników na stałe, a nie mają legalnej optymalnej, możliwości zatrudniania
  6. stworzyć warunki sprzyjające dopasowaniu szkolnictwa do potrzeb rynku pracy

PRAWO

  1. ograniczyć liczbę i tempo zmian prawnych, zwłaszcza podatkowych, a jeśli już są konieczne, poprzedzić je rzetelną analizą
  2. postawić na skuteczne egzekwowanie prawa, a nie tworzyć kolejne regulacje
  3. przyspieszyć funkcjonowanie sądów – obecnie wyegzekwowanie długu to długotrwały proces, w trakcie którego sądy popełniają wiele błędów; należy skrócić czas rozstrzygnięć w sprawach o niezapłacone należności do maks. 9 miesięcy

fot. Ivan - Fotolia.com

Górnictwo wymaga dalszej restrukturyzacji

Polskie górnictwo ma przed sobą przyszłość pod warunkiem, że w spółkach działać będą rentowne kopalnie, co oczywiście nie wyklucza czasowej nierentowności z przyczyn górniczo-geologicznych.


Gospodarka

DR JANUSZ STEINHOFF, minister gospodarki Gospodarczy Gabinet Cieni BCC


Kontynuacja restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego


W minionym, 2016 roku, przyspieszenia nabrała reforma górnictwa węgla kamiennego, idąca w zasadzie we właściwym kierunku. Celem było i jest uzyskanie trwałej rentowności górniczych podmiotów. Wiąże się to niestety z koniecznością likwidacji kopalń trwale nierentownych, zarówno w nowopowołanej Polskiej Grupie Górniczej (PGG) jak i w Jastrzębskiej Spółce Węglowej (JSW). Polskie górnictwo z obecnej, wciąż niezwykle trudnej, sytuacji wyprowadzić może jedynie profesjonalne zarządzanie uwzględniające uwarunkowania ekonomiczne i geologiczne. Tylko brak odpowiedzialności wyjaśnia kontestowanie likwidacji kopalni Krupiński, która w ciągu ostatniego 10-lecia wygenerowała ok. 1 mld złotych strat. Czyli ok. 100 mln zł rocznie!

Polskie górnictwo ma przed sobą przyszłość pod warunkiem, że w spółkach działać będą rentowne kopalnie, co oczywiście nie wyklucza czasowej nierentowności z przyczyn górniczo-geologicznych. Trudno jednak mówić o skutecznej restrukturyzacji sektora przy zgodzie na funkcjonowanie w warunkach stałej nierentowności zakładów wydobywczych, w których najczęściej występuje również nadkoncentracja górniczych zagrożeń.

Problemem pozostanie katastrofalne zadłużenie branży. To ciągnący się za branżą koszt braku inwestycji w rentownych kopalniach i utrzymywania wszystkich kopalń wbrew oczywistym wskaźnikom.

Dlatego racjonalnym pomysłem na funkcjonowanie branży w przyszłości jest trwała integracja górnictwa węglowego z elektroenergetyką. Oczywiście na warunkach rynkowych. Poszczególne kopalnie, po osiągnięciu rentowności, winny być więc traktowane jako zakłady nawęglania elektrowni. Nie jest bowiem dobrym pomysłem, by spółki elektroenergetyczne konkurujące ze sobą na rynku energii dzieliły między siebie udziały w firmach wydobywających węgiel. To zarządy grup energetycznych winny podejmować strategiczne decyzje o inwestowaniu w wydobycie węgla. Kilkuletnie doświadczenia Tauronu i ostatnio zrealizowany projekt Enei świadczą, iż to bardziej racjonalna koncepcja zmian strukturalnych sektora paliwowo-energetycznego.

Rynek mocy


Konieczne jest przyspieszenie prac nad ustawą o rynku mocy, której projekt przeszedł w grudniu 2016 roku ekspresowe konsultacje społeczne. Kluczem do jego skutecznego wdrożenia jest kwestia uzyskania notyfikacji Komisji Europejskiej. Równocześnie projekt regulacji UE (tzw. pakiet zimowy) limituje ten mechanizm na wyśrubowanym poziomie emisji dwutlenku węgla do 550 kg/MWh blokując zastosowanie rynku mocy w naszej elektroenergetyce węglowej. Polska elektroenergetyka stoi przed wielkimi wyzwaniami związanymi z konsekwencjami pakietu klimatyczno-energetycznego i ponoszeniem kosztów emisji dwutlenku węgla. Ponad 80 proc. energii produkujemy z paliw stałych, czyli z węgla kamiennego i brunatnego. Droga do redukcji emisji CO2 w tej sytuacji prowadzi do podnoszenia sprawności mocy wytwórczych, czyli ich modernizacji. Mimo trudnych perspektyw państwowe firmy energetyczne zamierzają zainwestować w nowe bloki węglowe.

Zarówno przyszłość węgla kamiennego, jak i funkcjonowanie naszej elektroenergetyki wyznacza zdecydowanie współpracę tych sektorów. Kooperacja daje szansę na uzyskanie efektu synergii – w końcu produktem finalnym nie jest węgiel kamienny, tylko energia elektryczna i ciepło. Dlatego dużym wyzwaniem, koniecznym do podjęcia w najbliższym czasie przez rząd, będą negocjacje związane z notyfikacją ustawy o rynku mocy oraz zbudowanie przez Polskę koalicji części państw UE w celu zakwestionowania tzw. Pakietu zimowego.

Finanse

PROF. STANISŁAW GOMUŁKA, minister finansów Gospodarczy Gabinet Cieni BCC


  1. Znacznie zmniejszyć, najlepiej wyeliminować czteroletni obecnie tzw. okres ochronny w zatrudnianiu przedemerytalnym, bo zmuszający przedsiębiorstwa do zwalniania wielu pracowników 4 lata przed oficjalnym wiekiem emerytalnym. Bez tej zmiany utrzyma się w Polsce bardzo niski efektywny wiek emerytalny, z niedobrymi konsekwencjami dla samych zainteresowanych pracowników, finansów państwa i gospodarki.
  2. Usunąć całkowicie i jak najszybciej wątpliwości dotyczące możliwości przejmowania przedsiębiorstw prywatnych przez państwowe zarządy komisaryczne w drodze decyzji administracyjnej, bez nakazu sądowego. Te wątpliwości zwiększają ryzyko w prowadzeniu biznesu, co może podtrzymać spadek inwestycji prywatnych w najbliższych latach.

Polityka podatkowa

DR IRENA OŻÓG, minister ds. polityki podatkowej Gospodarczy Gabinet Cieni BCC


  1. Dopracowanie propozycji przepisów prawa w zapowiadanej przez przedstawicieli rządu Konstytucji biznesu i uchwalenie takiego aktu prawnego.
  2. Poprawa jakości stanowionego prawa podatkowego i przywrócenie zasad poprawnej legislacji oraz konsultacji społecznej projektów aktów prawnych. Bezpieczeństwo biznesu wymaga partnerskich relacji z organami państwa opartych na zasadzie wzajemnego zaufania, wzajemnych praw i obowiązków – zdają się na taki charakter tych relacji wskazywać założenia konstytucji biznesu. Jednakże o skuteczności i faktycznej realizacji takiego celu przesądzi treść norm prawa, w tym podatkowego. Prawo stanowione z naruszeniem zasad poprawnej legislacji, bez rzeczywistych konsultacji z przedsiębiorcami, z niestarannie albo arogancko formułowanymi normami prawnymi tego celu nie zrealizuje.
  3. Urzeczywistnienie zasady rozstrzygania wątpliwości co do treści norm prawa podatkowego na korzyść przedsiębiorcy (podatnika). W razie podjęcia decyzji ustawodawczej (założenie konstytucji biznesu), że niedające się usunąć wątpliwości w zakresie treści normy prawnej rozstrzyga się na korzyść przedsiębiorcy, należy tę zasadę przeprowadzić konsekwentnie bez powoływania licznych wyjątków – tj. inaczej niż to zostało zaproponowane w założeniach konstytucji biznesu. Preferencja ustawodawcy, że udziela prymatu korzyści przedsiębiorcy, będzie wskazówką obiektywną dla organów państwa przy wyborze wykładni i w sposób wyraźny wskaże, że w interesie publicznym jest premiowanie przedsiębiorców. Nie będzie wówczas potrzeby, aby organy państwa w procesie stosowania prawa w sposób subiektywny definiowały jeszcze jakieś inne interesy stojące wyżej niż interes przedsiębiorcy (obronność kraju – organy wojskowe), zwłaszcza, że jak się wydaje nie zawsze będą do tego właściwe. Podobnie jest w postępowaniu karnym, gdzie ustawodawca przyjął – bez wyjątków – że niedające się usunąć wątpliwości rozstrzyga się na korzyść oskarżonego (art. 5 § 2 KPK).

Rynek pracy i prawo pracy

ZBIGNIEW W. ŻUREK, minister pracy Gospodarczy Gabinet Cieni BCC


Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej tworząc plany pracy na najbliższe miesiące powinno zdecydowanie uwzględnić fakt działania od września 2016 do chwili obecnej i dalej, do marca 2018, Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Pracy.

Wszystkie ewentualnie podejmowane prace nad nowelizacją obecnie obowiązującego prawa pracy winny uwzględniać ten fakt. Jeśli to tylko możliwe – należy powstrzymać się od dokonywania szczątkowych zmian w Kodeksie pracy. Zmiany niezbędne należało by koordynować z pracami Komisji Kodyfikacyjnej, która pracuje obecnie nad opracowaniem dwóch kodeksów, obejmujących indywidualne i zbiorowe stosunki pracy.

Należy zrobić wszystko by uniknąć sytuacji, że dana kwestia, regulowana dziś przepisem „a” w ciągu najbliższych miesięcy w wyniku nowelizacji Kodeksu pracy regulowana jest nowym przepisem „b” a następnie po kilku, kilkunastu tygodniach w wyniku przyjęcia nowego Kodeksu pracy, opracowanego przez Komisję Kodyfikacyjną zostaje uregulowana kolejnym przepisem „c”, innym od dwóch poprzednich.

W szczególności gdy takich przypadków „przepisów abc” byłoby więcej – mogłoby to spowodować bałagan prawny i podważenie zaufania do stanowienia prawa czy w skrajnych przypadkach wręcz nawet ośmieszenie prowadzonych zmian w prawie pracy.

Jednocześnie należy zwrócić uwagę na fakt, że może istnieć ryzyko oczekiwań, że obecnie wprowadzane zmiany zostaną / powinny zostać uwzględnione w projektach Komisji (co z kolei może być ograniczeniem pola do działania dla Komisji a przecież ma ona dokonać kompleksowych zmian w prawie pracy.

Ubezpieczenia społeczne

DR WOJCIECH NAGEL, minister ds. ubezpieczeń społecznych Gospodarczy Gabinet Cieni BCC


  1. Należy dążyć do ujednolicenia zasad naliczania i przyznawania świadczeń emerytalnych dla ogółu obywateli. Jakość funkcjonowania systemu zabezpieczenia społecznego z perspektywy długookresowego rozwoju państwa, posiada zasadnicze znaczenie dla przyszłych pokoleń. Oznacza to, iż system emerytalny powinien posiadać długoletnią strategię rozwoju i reagowania na pojawiające się ryzyka – demograficzne, rynku pracy. Podobnie jak w krajach rozwiniętych kluczowymi parametrami polskiego systemu emerytalnego powinna stać się jego stabilność, wypłacalność i adekwatność wypracowanych świadczeń.
  2. Poważnym problemem do podjęcia pozostaje rozbudowany system przywilejów emerytalnych grup zawodowych, które kosztują podatników ok. 20 mld zł rocznie. Brak społecznej debaty dotyczącej ograniczenia przywilejów emerytalnych w Polsce i jej ew. rekomendacji, obiektywnie utrzymuje nierówności w zakresie warunków i wysokości pobieranych świadczeń przez obywateli.

Przedsiębiorczość i innowacje

BOŻENA LUBLIŃSKA-KASPRZAK, minister ds. przedsiębiorczości i innowacji Gospodarczy Gabinet Cieni BCC


  1. Przyspieszenie realizacji programów finansowanych ze środków UE
    Polska na lata 2014-2020 otrzymała 82,5 mld euro, czyli ok. 354 mld złotych z polityki spójności. Na koniec grudnia 2016 poziom kontraktacji alokowanej kwoty wynosi 68,7 mld złotych czyli około 20%. W Programie Operacyjnym Inteligentny Rozwój, w którym alokacja wynosi ok. 35 mld zł wykorzystano na poziomie kontraktacji 6,6 mld zł co stanowi około 19%. Zdecydowanie gorzej wygląda wydatkowanie środków czyli poziom wypłat dla beneficjentów programów na podstawie przedstawionych dowodów poniesionych wydatków i refundacja tych środków z Komisji Europejskiej. W Programie Operacyjnym Inteligentny Rozwój poziom płatności to około 150 mln zł czyli 0,43 % alokowanej na program kwoty. Kwota rozliczeń w działaniach dla przedsiębiorców w ramach POIR wynosi 3,5 mln złotych wobec 35 mld alokowanej na program kwoty. Oznacza to brak realnych przepływów środków europejskich do gospodarki, szczególnie do firm. Biorąc pod uwagę poziom kontraktacji, należy uznać, iż istnieje zainteresowanie i chęć realizacji projektów po stronie beneficjentów, w tym również firm (kontraktacja na poziomie 3,7 mld zł) zatem tak duża rozbieżność może oznaczać, że finansowane są głównie bardzo trudne, długoterminowe projekty i/lub uciążliwy jest system rozliczeń. Najprawdopodobniej mamy również do czynienia z problemami systemowymi (niewydolność instytucji). Ponadto tzw. instrumenty finansowe czyli pożyczki, kredyty, gwarancje wejścia udziałowe i inne, na które alokowano tylko w programach regionalnych 1,7 mld Euro zostały dotychczas uruchomione jedynie w dwóch województwach (pomorskie, wielkopolskie). Oznacza to, iż około 90% środków przeznaczonych na instrumenty finansowe nie działa.
  2. Zakończenie prac nad kluczowymi dokumentami i przepisami
    Strategia na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, czyli najważniejszy dokument, który ma wskazywać kierunki rozwoju Polski w perspektywie średniookresowej nie została jeszcze przyjęta przez rząd (planowano w październiku 2016). Wiadomo, że zakończyły się konsultacje społeczne dokumentu, projekt znajduje się w fazie konsultacji resortowych. W dalszym ciągu nie zostały przygotowane podstawy prawne działania Polskiego Funduszu Rozwoju, który ma realizować między innymi dużą część tzw. instrumentów zwrotnych oraz program Start in Poland. Do tej pory z zapowiadanych 3 mld zł programu udało się wybrać projekty o wartości 58 mln zł w ramach projektu Scale Up (program akceleracyjny dla startupów).

Spółki Skarbu Państwa i prywatyzacja

DR GRAŻYNA MAGDZIAK, minister skarbu i prywatyzacji Gospodarczy Gabinet Cieni BCC


  1. Bardzo pilnym jest sformułowanie kompleksowej, spójnej strategii dla spółek będących
    w rękach Skarbu Państwa lub ze znaczącym udziałem Skarbu Państwa.
    Punktem wyjścia tej strategii powinna być odpowiedź na pytanie jakie ważne cele chce Państwo dzięki tym spółkom realizować, które ze spółek są niezbędne do spełnienia tych planów; jak powinny one działać by wywiązać się z nałożonych na nie zadań i jak wspierać ich rozwój w pożądanym przez rząd kierunku. Obecnie nie istnieją żadne logiczne, długofalowe założenia odnośnie postępowania wobec tych spółek. Wstrzymano prywatyzację spółek/pakietów akcji nawet tych zupełnie nieprzydatnych dla Państwa lub nie mających szans przeżycia; zaczęto je też na potęgę konsolidować, często w zupełnie nie przemyślany, przypadkowy sposób. Ponadto rząd zabrał się do wykorzystywania tych spółek do załatwiania doraźnych potrzeb gospodarczych (np. wspierania górnictwa) w stopniu znacznie większym niż miało to miejsce w latach poprzednich. Wszystko to wprowadza ogromny chaos w gospodarce oraz hamuje rozwój tych podmiotów, co m.in. przejawia się dużym spadkiem inwestycji.
  2. Konieczne jest dokończenie prac nad uporządkowaniem i zwiększeniem efektywności działań związanych z udzielaniem finansowego wsparcia udzielanego podmiotom gospodarczym, w oparciu o środki ze źródeł państwowych i unijnych. Inicjatywę taką podjęło Ministerstwo Rozwoju, ale została ona zrealizowana jedynie częściowo. Brak jest jasno określonych ram administracyjnych tego przedsięwzięcia tworzonego, pod patronatem Polskiego Funduszu Rozwoju tj. sposobu połączenia działań pięciu instytucji dotychczas zajmujących się tymi działaniami. Nie ma również procedur postępowania w odniesieniu do projektów będących już w realizacji oraz programów rozwojowych uzgodnionych już z UE, a często i publicznie ogłoszonych, na które zebrano aplikacje. Jest to szczególnie ważne bo po tych zmianach Grupa Polskiego Funduszu Rozwoju dysponować ma w najbliższych 2 - 3 latach środkami finansowymi rzędu 70 – 80 mld zł.

Ochrona Zdrowia

ANNA JANCZEWSKA-RADWAN, minister ds. systemu ochrony zdrowia Gospodarczy Gabinet Cieni BCC


  1. Dopracowanie i poddanie społecznej dyskusji strategii zmian w systemie ochrony zdrowia, zaprezentowanej w lipcu 2016 przez ministra Konstantego Radziwiłła. Przedstawiona strategia „Narodowej Służby Zdrowia” jest zbyt ogólna, poszczególne rozwiązania niespójne i niekorzystne dla systemu ochrony zdrowia (np. likwidacja NFZ), a czasami sprzeczne ze sobą. Nie podano w niej źródeł finasowania nowych rozwiązań, w tym wzrostu wydatków do 6% PKB do 2025 roku oraz nie wskazano, bardzo ważnych w przypadku nowych rozwiązań, skutków proponowanych zmian. Ponadto, strategia powinna wynikać zawsze z wizji, w tym przypadku wizji systemu ochrony zdrowia, a ta nie została przedstawiona dotąd przez Ministerstwo Zdrowia.
  2. Intensyfikacja działań w zakresie Narodowego Programu Zdrowia i ustawy o Zdrowiu Publicznym, w tym pilne wypracowanie planu działań dotyczących ochrony powietrza. Brak skutecznych rozwiązań w tym zakresie będzie powodował większą liczbę zachorowań na choroby układu oddechowego, układu krążenia i chorób nowotworowych. Konsekwencją tego będzie wzrost kosztów leczenia, absencja chorobowa pracowników oraz zwiększona umieralność obywateli. Wg szacunków WHO w Polsce z powodu chorób związanych z wysoką emisja zanieczyszczeń powietrza umiera rocznie nawet 45 tys. osób.
  3. W odniesieniu do rynku farmaceutycznego konieczne jest:
    • wypracowanie rządowego dokumentu Polityka Lekowa Państwa, który powinien zawierać między innymi program rozwoju przemysłu farmaceutycznego,
    • wprowadzenie zmian w Zintegrowanym Systemie Monitorowania Obrotu Produktami Leczniczymi, którego wyniki testów okazały się negatywne i narażają przedsiębiorców na niepotrzebne kary,
    • uporządkowanie nadzoru nad rynkiem farmaceutycznym, w tym wsparcie starań przedsiębiorców w utworzeniu systemu Narodowej Organizacji Weryfikacji Produktów Leczniczych, który musi funkcjonować od lutego 2019 r.,
    • przyspieszenie prac nad ustawą refundacyjną w zakresie refundacji produktów z importu równoległego.

Prawo gospodarcze

RYSZARD KALISZ, minister ds. prawa gospodarczego Gospodarczy Gabinet Cieni BCC


  1. Rok 2017 może być rokiem chaosu prawno-budżetowego. Nie ma pewności czy budżet na ten rok będzie uchwalony zgodnie z Konstytucją. Z tym wiąże się poważny problem o podstawę prawną decyzji finansowych organów władzy państwowej. Czy jest nią ustawa budżetowa (tryb uchwalenia wskazuje, iż nie doszło do jej uchwalenia), czy też prowizorium budżetowe, czyli przedłożenie rządowe budżetu. Ta sprawa musi być jednoznacznie rozwiązana.
  2. Planowany deficyt budżetu państwa w przyszłym roku wynosić będzie 59-59,5 mld zł. To o blisko 5 mld więcej niż planowano na ten rok. Zwiększane są wydatki i tym samym deficyt budżetowy. Fiskus będzie potrzebował więcej pieniędzy, tym samym czeka nas zwiększenie kontroli chociażby dotyczących VAT i opóźnienia zwrotu VAT. To nie może paraliżować prowadzenia działalności gospodarczej. Trzeba domagać się przestrzegania gwarancji prawnych zawartych w Konstytucji i ustawach.

System stanowienia prawa

WITOLD MICHAŁEK, minister ds. procesu stanowienia prawa Gospodarczy Gabinet Cieni BCC


  1. Rząd łącznie z Marszałkami Sejmu i Senatu powinien podjąć działania, które wyeliminują wątpliwości prawne związane z trybem przyjmowania ustawy o budżecie państwa na 2017 rok. Wątpliwości dotyczą przede wszystkim zgodności z Regulaminem Sejmu (a w konsekwencji – z Konstytucją RP) następujących aspektów:
    • utrudnień w składaniu przez posłów wniosków formalnych,
    • głosowania nad wcześniej zgłoszonymi poprawkami w formie blokowej,
    • uniemożliwienie zadawania pytań poprzedzających głosowanie nad poszczególnymi poprawkami,
    • rzeczywistego rezultatu głosowań nad budżetem w związku z chaosem organizacyjnym i brakiem przejrzystości w liczeniu oddanych głosów.
  2. Rząd powinien zaprzestać procederu omijania procedur konsultacji publicznych poprzez przedstawianie de facto rządowych projektów legislacyjnych jako inicjatywy poselskiej.

Środowisko naturalne

RYSZARD PAZDAN, minister środowiska Gospodarczy Gabinet Cieni BCC


  1. Modyfikacja systemu zarządzania jakością powietrza, aby w sposób optymalny poprawić jakość powietrza i zmniejszyć negatywne oddziaływanie jego zanieczyszczenia na zdrowie. Stan zanieczyszczenia powietrza w Polsce, praktycznie na całym jego terytorium należy do najgorszych w Europie. 6 polskich miast znajduje się w 10-ce najbardziej zanieczyszczonych głównie przez drobne pyły (PM2,5 i PM10) oraz przez bardzo kancerogenny (rakotwórczy) benzoapiren. Aczkolwiek państwowy monitoring środowiska należy z kolei do najlepszych w Europie, dzięki czemu znany jest stan zanieczyszczenia poszczególnych stref w kraju, o tyle brak jest systemów diagnozy w poszczególnych miastach pozwalających na ocenę skutków działań naprawczych. Powoduje to niezwykle chaotyczne działania samorządów miejskich, nie dających pożądanych efektów. Zadaniem rządu jest wprowadzenie ujednoliconych zasad właściwego zarządzania jakością powietrza.
  2. Kontynuacja prac nad reformą systemu ochrony środowiska. System ochrony środowiska w Polsce jest niezwykle zagmatwany i powoduje poważne wydłużenia procesów inwestycyjnych. Podjęte prace, szczególnie związane z uproszczeniem poszczególnych procedur, poprawieniem przejrzystości i efektywności, powinny być kontynuowane i konsekwentnie wdrażane.

Cyfryzacja i rozwój społeczeństwa informacyjnego

KRZYSZTOF SZUBERT, minister ds. cyfryzacji Gospodarczy Gabinet Cieni BCC


Umocowanie ministra cyfryzacji w roli nadrzędnej obszaru szerokorozumianej cyfryzacji w stosunku do pozostałych resortów oraz jednostek związanych z tym obszarem.

Dotychczasowe rozproszenie decyzyjności nie pozwalało na efektywne zarządzanie procesem cyfryzacji. Taka struktura wpływała negatywnie na czas budowy dużych systemów informatycznych oraz wysokie koszty ich produkcji, przy małej efektywności dla obywatela. Koordynacja działań w obszarze cyfryzacji dotyczyć powinna nie tylko relacji międzyresortowych, ale także współpracy z jednostkami samorządu terytorialnego, organizacjami i stowarzyszeniami krajowymi, strukturami unijnymi i innymi organizacjami międzynarodowymi odpowiedzialnymi za obszar cyfryzacji. W kontekście prowadzenia i uruchamiania dużych, nowych projektów informatycznych oraz porządkowania obecnego chaosu w zakresie państwowych systemów informatycznych (zarówno administracji centralnej, jak i samorządowej) konieczne jest umocowanie ministra cyfryzacji w pozycji nadrzędnej w zakresie tego obszaru :
  • efektywne wykorzystywanie przez Rząd roli „głównego informatyka kraju” (CIO Polski / Chief Information Officer) – jak jest to praktykowane obecnie w wielu państwach członkowskich EU. Przyjęty przez Rząd projekt oraz strategia działania ministra cyfryzacji „GIK – Główny Informatyk Kraju” – powinna być coraz szerzej implementowana,
  • poważnie rozważyć ustanowienie ministra cyfryzacji lub przedstawiciela ministra cyfryzacji w roli pełnomocnika Rządu / pełnomocnika premiera ds. cyfryzacji kraju lub wicepremiera. Podobne umocowania mają już obecnie wybrani ministrowie w obszarach horyzontalnych, a do takich z pewnością zalicza się również szeroko rozumiana cyfryzacja oraz gospodarka elektroniczna. W podobnym kierunku zmierzają również działania UE – ustanawiając m.in. w ostatnim czasie grupę wysokiego szczebla tzw. „The eGov Steering Board”, a obszar tzw. eGov był przedmiotem ostatniego spotkania państw OECD.


Współpraca nauka – biznes

SŁAWOMIR OLEJNIK, minister ds. rozwoju współpracy nauki i biznesu Gospodarczy Gabinet Cieni BCC


  1. Włączenie w dyskusję na temat Ustawy 2.0 przedstawicieli m.in. młodej Polonii realizującej swoje prace naukowe i badawcze w najlepszych uczelniach świata. Może okazać się to kluczowym działaniem z punktu widzenia zachęcenia ich do powrotu i rozwoju swojej kariery naukowej i badawczej czy też związanej z rozwojem technologii w Polsce. Jak pokazują przykłady, osoby te wyjeżdżając nawiązują współpracę z naukowcami za granicą, co pozwalać może im na swobodne rozwijanie swojej kariery po powrocie do kraju np. starając się o granty z programów UE (np. Horyzont 2020), czy też tworząc własne laboratoria lub zespoły badawcze. W znacznym stopniu powinniśmy w tym zakresie wziąć przykład z Ecole Politechnik Federal de Losanne (EPFL) w Szwajcarii, gdzie sprowadzenie na uczelnie kadry naukowej pochodzenia szwajcarskiego pozwoliło w krótkim czasie na wprowadzenie nowego modelu współpracy uczelni z biznesem, zmianę systemu zarządzania i finansowania uczelni oraz znaczący awans w rankingach uczelni na świecie.
  2. Kontynuowanie w większym stopniu zachęcania części polskich uczelni do konsolidacji i tworzenia mocnych jednostek naukowo-badawczych. Jednocześnie powinno się to odbywać przy większym promowaniu założeń powstania uczelni czempionów (m.in. dwóch uczelni) mających aspiracje dołączenia do grona czołówki światowych rankingów (TOP 100 najlepszych uniwersytetów świata). Przy czym chcąc również realizować założenia zwiększenia innowacyjności naszego kraju, tego typu uczelnie nastawione powinny być na tworzenie technologii i/lub realizację badań stosowanych (podobnie jak Stanford czy MIT) czy też ukierunkowanie doktorantów i studentów już od samego początku edukacji na efekt w postaci np. nawiązywania współpracy z przemysłem (prace magisterskie i doktoranckie oparte na wdrożeniach lub problemach firm) czy stworzenie ze swoich badań start-up’u lub spółki SPIN. W tym ostatnim przypadku można znaleźć w Polsce przykłady, gdzie taki sposób działania przynosi efekty.

Infrastruktura

MACIEJ GRELOWSKI, minister infrastruktury Gospodarczy Gabinet Cieni BCC


  1. Porozumieć się z koncesjonariuszami Autostrad A1, A2, A4 ws. realizacji zintegrowanego systemu opłat operujących wg jednolitych zasad na wszystkich punktach poboru opłat. Uniwersalność systemu, tj. jego kompatybilność ogólnopolska oraz limit marży operacyjnej dla koncesjonariuszy, powinna być warunkiem w przetargu na nowy system opłat realizowany przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA).
  2. Przyspieszenie w kontraktowaniu zadań drogowych i kolejowych z bieżącej perspektywie finansowej.

Spółdzielczość

MIECZYSŁAW GRODZKI, minister ds. spółdzielczości Gospodarczy Gabinet Cieni BCC


  1. Rozwijanie programów mieszkaniowych we współpracy ze spółdzielniami.
    W II kwartale 2016 roku spółdzielcy zadeklarowali udział w programie „mieszkanie +” , oferując zbudowanie pewnej liczby tanich mieszkań dla biednych rodzin, na gruntach spółdzielczych. Mimo życzliwej akceptacji ze strony rządowej, do dziś brak w tej sprawie konkretów. Tym bardziej, że rząd oficjalnie uruchomił program „mieszkanie +” np.: w Białej Podlaskiej, uruchamiając na ten cel środki publiczne. Spółdzielnie tymczasem deklarują wzniesienie ok. 30 tys. mieszkań typu lokatorskiego. Oczekują, że uzyskają na ten cel wsparcie państwowe, podobnie jak mieszkania budowane w ramach programu przez samorządy lokalne. Inicjatywa spółdzielcza ma szanse co najmniej podwoić liczbę budowanych mieszkań w ramach programu „mieszkanie +”.
  2. Wprowadzenie do programów nauczania przedmiotu o spółdzielczości, o co wystąpiła Krajowa Rada Spółdzielcza do Ministra Edukacji Narodowej i Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Spółdzielcy uważają, że to ważna sprawa, bowiem nauka o spółdzielczości to de facto nauka podstaw samorządności obywatelskiej i współdziałania grup społecznych w celu realizowania wspólnych celów. To również nauka przedsiębiorczości i gospodarowania. Dotychczas w programach szkół prowadzone zajęcia o tzw. przedsiębiorczości tak naprawdę nie uczyły jej. Na wystąpienia te odpowiedział przychylnie minister edukacji, obiecując umieszczenie problematyki spółdzielczej w podstawach programowych nauczania reformowanych aktualnie programów nauczania w szkołach średnich i zawodowych. Z kolei spółdzielcy postulują powrót do uruchomienia nauczania specjalistów na potrzeby spółdzielczości. Takie specjalności nauczania istniały przed 1989 rokiem. Dziś spółdzielniom brakuje specjalistów z zakresu gospodarki.

Przemysł obronny

GEN. LEON KOMORNICKI, minister ds. przemysłu obronnego Gospodarczy Gabinet Cieni BCC



Priorytety, które powinny być najszybciej zrealizowane przez MON w obszarze polskiego przemysłu obronnego i naszego bezpieczeństwa, to:

1. Rozstrzygnięcie w pierwszym kwartale, a najpóźniej w pierwszym półroczu 2017 roku, wyboru z pośród dwóch ofert (amerykańskich firm Retheon – system „Patriot” i Lockhead Martin system „Meads”), systemu przeciwrakietowego średniego zasięgu (program „Wisła).

Priorytet ten jest istotny z następujących powodów:

Z punktu widzenia zdolności operacyjnej i bojowej SZ RP. Brak obrony przeciwrakietowej przed rakietami średniego zasięgu typu „Iskander” w sposób znaczący osłabia i ogranicza zdolność i gotowość bojową całych SZ RP do w wykonaniu zadań w ramach odstraszenia i w czasie agresji potencjalnego przeciwnika.

Nawet najlepsze i najbardziej nowoczesne systemy walki SZ RP bez skutecznej obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej średniego i krótkiego zasięgu nie będą w stanie efektywnie wykonać zadania na współczesnym polu walki, a nawet mogą się one okazać w tej sytuacji bezużyteczne.

Priorytet ten jest istotny również z naszego gospodarczego i przemysłowego punktu widzenia, bowiem wybór systemu przeciwrakietowego średniego zasięgu, powinien dzięki twardym negocjacjom MON-u z oferentem, zapewnić naszemu przemysłowi obronnemu udział w jego produkcji. To także powinno zapewnić naszym zakładom zbrojeniowym, dedykowanym do współpracy z wybranym producentem, dostęp do najnowszych technologii i przyczynić się w przyszłości do udziału w eksporcie nowoczesnego systemu uzbrojenia.

Realizacja tego programu, umocni nasze bezpieczeństwo poprzez dalsze ugruntowanie więzi gospodarczych i wojskowych ze Stanami Zjednoczonymi.

2. Drugi priorytetem, na którym winna być skupiona uwaga MON w najbliższym czasie jest rozstrzygnięcie wyboru śmigłowców wielozadaniowych opartych na trzech platformach, a nie na jednej jak to chciało poprzednie kierownictwo MON-u. Takie rozwiązanie powinno zapewnić udział w produkcji tych śmigłowców zakładom w Mielcu i Świdniku oraz firmom zagranicznym – włącznie z Eurocopterem (Arbus).

Wynika to z uwarunkowań i potrzeb wojskowych. W lotnictwie Wojsk Lądowych i Marynarce Wojennej RP śmigłowce Mi-8 i Mi17, których resursy eksploatacyjne są na wyczerpaniu, a ich dalsze modernizacja zwiększająca te możliwości została wyczerpana i jest nieopłacalna.

W związku z tym ten rodzaj wojsk realizujący ważne zadania na rzecz SZ RP stanie w przyszłym roku przed faktem niemożności ich wykonania!

Priorytet ten jest istotny z punktu widzenia społecznego i gospodarczego dla zakładów w Mielcu i Świdniku, które w świetle decyzji MON-u o zakupie śmigłowców wielozadaniowych opartych na trzech platformach, otrzymają, w znaczącej części, po rozstrzygnięciu wyboru, odpowiednie zamówienie na ich produkcję i dostawę do wojska. Ten fakt wpłynie tym samym na zwiększenie zdolności Siły Obronnej Polski, której częścią jest przemysł obronny.
Wybór śmigłowców wielozadaniowych na trzech platformach w zależności od wersji (morska, lądowa, specjalna, ewakuacyjna, medyczna, logistyczna, transportowa) jest istotny z ekonomicznego punktu widzenia, bowiem wpłynie on na obniżenie kosztów ich zakupu, eksploatacji i użycia na polu walki.

Przeczytaj także

Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ

Komentarze (0)

DODAJ SWÓJ KOMENTARZ

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć jednostkę ZUS.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: