Młodzi na rynku pracy: bezrobotni albo bierni zawodowo

Przeczytaj także: Rynek pracy: ile godzin i miejsc pracy straciliśmy przez pandemię?

Prawie 2,8 mln młodych biernych

Badania BAEL nie pozostawiają złudzeń - w IV kwartale minionego roku zaledwie co trzeci młody Polak (33,2 proc. osób 15-25 lat) był aktywny zawodowo, a więc pracował lub aktywnie poszukiwał pracy i był gotowy do jej podjęcia. To dość skromny wynik, zważywszy że w starszych grupach wiekowych odsetek te wyniósł 85,4 proc. (25-34 lata) i 87,7 proc. (35-44 lata).

Za niską aktywnością zawodową młodych ludzi stoi przede wszystkim kontynuowanie nauki, opóźniające wejście na rynek pracy. Polacy poniżej 25 roku życia stanowią ponad 1/5 wszystkich biernych zawodowo (2,8 mln osób). Jeśli spojrzeć na wskaźnik zatrudnienia, to okaże się, że niższy niż w przypadku młodych jest on jedynie w grupie seniorów.

– Definicyjnie, bierni zawodowo to osoby, które nie pracują, ani nie poszukują zatrudnienia, jak również nie są gotowe do jego podjęcia. O ile w przypadku 15 latków, którzy też są objęci tym badaniem, nie jest to specjalnie zadziwiające, to taka sytuacja wśród 20latków jest już groźna. Bierność zawodowa młodych stanowi zagrożenie rozwojowe, czyli ma wpływ na przyszłość Polski – mówi Anna Karaszewska, dyrektor generalna Ingeus.

Ponad 15 proc. polskich bezrobotnych nie ukończyło 25 roku życia

Na koniec 2015 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było ponad 236 tysięcy młodych Polaków. To i tak nieźle - w latach 90. bywało, że ich liczba przekraczała milion. Prawie połowa (44 proc.) młodych bezrobotnych klientów PUP posiada wykształcenie zasadnicze zawodowe, gimnazjalne lub niższe. Co piąty średnie ogólnokształcące, a 27,7 proc. średnie zawodowe lub policealne. Jednak 18,5 tys., czyli 7,8 proc. młodych bezrobotnych posiada dyplom uczelni wyższej. Niemniej, w raporcie MRPiPS „Sytuacja na rynku pracy osób młodych w 2015 roku” czytamy, że długość pozostawania bezrobotnym rośnie wraz z wiekiem oraz obniża się wraz z rosnącym poziomem wykształcenia. O ile średni czas bezrobocia na koniec 2015 r. wynosił ponad 12 miesięcy dla całej populacji zarejestrowanych bezrobotnych, to wśród młodych było to niewiele powyżej 7 miesięcy. Z drugiej strony, prawie połowa (47,2 proc.) młodych bezrobotnych nie posiada żadnego doświadczenia zawodowego, co trzeci ma staż pracy krótszy niż rok, a co piąty od roku do pięciu lat. Bezrobocie młodych nie jest problemem specyficznym dla Polski, dotyczy wszystkich państw członkowskich UE.

- Według Eurostatu pod koniec 2015 na terenie całej UE żyło prawie 4,5 mln osób bezrobotnych poniżej 25 roku życia. Średnia unijna wyniosła 19,7 proc., a w Polsce było to niewiele więcej bo 20,5 proc. Mając świadomość powagi problemu, UE wyszła z inicjatywą Gwarancji dla młodzieży, które są skierowane do osób niepracujących w wieku 15-29 lat, które się nie uczą się i nie szkolą – mówi Anna Karaszewska.

W czołówce państw z najniższymi odsetkami młodych bez pracy znalazły się Niemcy (7 proc.), Dania (10,3 proc.) i Czechy (10,9 proc.). Z kolei największy problem w tym obszarze ma Grecja (48,6 proc.), Hiszpania (46 proc.) oraz Chorwacja (44,1 proc.).