Małe firmy - prognozy 2016

Przeczytaj także: Małe firmy - prognozy III kw. 2015

Zaskakujące, że skala niepewności co do rozwoju sytuacji w gospodarce rosła, im dłużej trwało najnowsze badanie nastrojów wśród przedsiębiorców. Jeszcze pod koniec listopada odsetek osób, które nie chciały prognozować rozwoju sytuacji gospodarczej, wynosił ledwie 5%. Ale doniesienia, związane z gorącym politycznym grudniem i brak pewności co do zamierzeń i planów rządu sprawiły, że osoby prowadzące działalność gospodarczą przestały się czuć pewnie i miały coraz większy problem z prognozowaniem przyszłości.

W rezultacie dla całego badania ten odsetek urósł aż do 15%. Jest to nowy jakościowo proces w badaniu. Jego potwierdzenie w kolejnych edycjach naszego badania, oznaczać może pojawienie się nowego czynnika ryzyka dla działalności mikrofirm. Jest to tym bardziej niepokojące, że mikrofirmy, zatrudniające maksymalnie 9 osób, wytwarzają niemal co trzecią złotówkę polskiego PKB.

Przyspieszenia raczej nie będzie

Jednym z czynników, które mogły zwiększyć tę niepewność, była wypowiedź Michała Zielenieckiego, wiceministra rodziny, pracy i polityki społecznej, który w wywiadzie dla „Rzeczpospolitej” zapowiedział, że rząd chce ozusować przychody przedsiębiorców. To dla większości osób prowadzących działalność gospodarczą oznaczałoby w najlepszym razie dramatyczny wzrost składek, a w najgorszym – bankructwo. Wprawdzie potem pojawiło się dementi, że nie są to rządowe propozycje, ale zaniepokojenie pozostało i będzie miało wpływ na spojrzenie przedsiębiorców na politykę gospodarczą w kolejnych kwartałach roku.

Obecnie największą grupę wśród ankietowanych stanowią ci, którzy uważają, że gospodarka będzie się rozwijać w tempie zbliżonym do ubiegłorocznego. Takiej odpowiedzi udzieliło 38% mikroprzedsiębiorców, którzy wzięli udział w badaniu przeprowadzonym przez Grupę Idea Banku. Z kolei 24 i 23% ankietowanych oczekuje – odpowiednio - utrzymania tempa wzrostu z roku 2015 albo obawia się spowolnienia.

W efekcie prognozy wzrostu wyglądają gorzej niż przed rokiem. Wówczas przyspieszenia w gospodarce oczekiwało 44% ankietowanych mikroprzedsiębiorców. Z kolei spadku tempa wzrostu PKB spodziewało się tylko 13% prowadzących jednoosobową działalność. Także przed rokiem 2014 panował większy optymizm - wtedy nieco ponad połowa ankietowanych oczekiwała przyspieszenia wzrostu, zaś spowolnienia obawiało się niespełna 12%.

Mikroprzedsiębiorcy wyjątkowo jak… ekonomiści

Warto zwrócić uwagę, że największa grupa mikroprzedsiębiorców mówi, że wzrost gospodarczy w roku 2016 pozostanie na poziomie zbliżonym do tego z roku 2015. Pod tym względem ich prognozy są podobne do szacunków czynionych przez ekonomistów. Z zestawienia prognoz, przygotowanego przez agencję Bloomberg, wynika, że w przyszłym roku PKB wzrośnie o ok. 3,5% PKB. Taka sama liczba widnieje także przy szacunkach tegorocznego wzrostu. Co ciekawe, również prognozy na rok 2017 mówią o wzroście PKB tego samego rzędu.

Jest to o tyle wyjątkowa sytuacja, że przedsiębiorcy nie postrzegają gospodarki przez pryzmat modeli statystycznych i danych makro, ale zwracają uwagę na zachowania znajomych oraz konsumentów i kontrahentów. Ocena kondycji gospodarki, dokonywana przez osoby prowadzące działalność gospodarczą, zależy od sytuacji na lokalnym rynku – a więc zapotrzebowania na konkretne produkty czy usługi, innowacyjności biznesu, wygody dla klientów – oraz od wiadomości dotyczących życia politycznego i gospodarczego. Wśród tych ostatnich najważniejsze są jednak kwestie, które mogą utrudnić, albo pomóc w prowadzeniu firmy, np. informacje o podatkach, ulgach, dotacjach.

Jeszcze innym obszarem zbieżności obszarów mikrobiznesu i makrogospodarki w 2016 roku jest programu „Rodzina 500+”. W tym przypadku będziemy mieli do czynienia z pozytywnym oddziaływaniem ekonomicznym. Makroekonomiści oczekują skokowego wzrostu konsumpcji prywatnej napędzanej dochodami z tytułu wypłaty świadczeń w ramach tego programu, co może przełożyć się na przychody osób prowadzących działalność gospodarczą, a w konsekwencji na ich skłonność np. do inwestowania. Zwłaszcza, że część z przedsiębiorców sama może uzyskać dofinansowanie w ramach programu. Oczekiwania przedsiębiorców odnośnie programu „Rodzina 500+” będziemy sprawdzać w kolejnych edycjach badania nastrojów ekonomicznych mikrofirm.