Wakacje 2016: zamachy terrorystyczne zaszkodzą turystyce?

Przeczytaj także: Wakacje 2016: Portugalia trochę tańsza

Zamachy w Paryżu zaszkodzą nie tylko Francji

Wniosek ze schematu tego typu zachowań i przy założeniu braku podobnie spektakularnych powtórek z ataków w innych europejskich miastach jest taki, że lotniczy ruch europejski (np. citybreaki) najprawdopodobniej ucierpi jedynie w nieznacznym stopniu, a większy może być za to wpływ na postrzeganie bezpieczeństwa na odległych od Francji kierunkach turystycznych, gdzie będzie występowała pośrednia kumulacja skojarzeń z poprzednimi niebezpiecznymi dla turystów wydarzeniami. W ten sposób może się utrwalić postrzeganie niektórych rejonów jako dość trwale niebezpiecznych. W tej sytuacji najwięcej ucierpi zapewne Synaj, który w bardzo krótkim czasie otrzymał dwa ciosy - jeden bezpośredni, a drugi silny skojarzeniowo pośredni (poprzez ISIS)- ale odczują to niekorzystnie również inne kierunki egipskie i w pewnym stopniu Turcja (walki z ISIS oraz Kurdami), Tunezja, a nawet Maroko (choć zapewne w najmniejszym stopniu).

Zamachy terrorystyczne i podobne gwałtowne wydarzenia będą jednak oddziaływały nie tylko na geografię wyjazdów Polaków (i innych nacji), ale również na inne biznesowe zmiany w branży turystycznej, z których poruszymy na razie tylko kwestie kanałów dystrybucji oraz potencjalnych strategicznych przesunięć na linii organizatorzy i tanie linie (LCC).

2.Wzrost ryzyka szkodzi Internetowi w turystyce

W zeszłym tygodniu (we wtorek) poznaliśmy wyniki wiodącego polskiego pośrednika w sprzedaży wycieczek, czyli Travelplanet.pl. za III kwartał tego roku. Zgodnie z naszymi przypuszczeniami okazały się one niestety nadzwyczaj niekorzystne. Po wieloletnim okresie generowania strat, Spółka w ubiegłym roku wyszła w końcu na niewielki plus (295 tys. złotych) i wydawało się że jest wstęp do okresu generowania zysków. Stało się jednak inaczej. Wynik za III kwartał był wprawdzie dodatni (0,57 mln złotych), ale trzeba pamiętać, że jest to prawdziwy okres biznesowych „żniw” w turystyce, które powinny zarobić na resztę roku w tym na z reguły bardzo słaby i stratny IV kwartał. Uzyskany rezultat jest jednak nie tylko prawie czterokrotnie słabszy niż w roku ubiegłym, ale w zestawieniu z pierwszym i drugim kwartałem daje w sumie 2,2 miliona złotych strat, co jest wynikiem o ponad 3,5 miliona złotych gorszym w porównaniu z odpowiednim okresem roku ubiegłego, gdy zanotowano zysk ponad 1,3 miliona złotych. Daje to spółce ujemną rentowność za trzy kwartały w wysokości prawie minus 9,1 procent, czyli wynik znacznie słabszy od uzyskanego przez Fly.pl (minus 3,4 procent).

Według naszej oceny obie spółki, które przeżywają podobne problemy, są niestety w dużym stopniu ofiarami wzmożonej aktywności terrorystycznej. Zamachy tak pogorszyły percepcję niektórych kierunków turystycznych, że klienci są teraz mniej niż w przeszłości skłonni automatycznie klikać na rezerwacyjny guzik w Internecie, a za to często czują potrzebę konsultacji swoich zamierzeń bezpośrednio z agentami i w rezultacie częściej u nich dokonują zakupu.

Jest to prawdopodobnie wiodąca przyczyna ponad 11-procentowego spadku sprzedaży Fly.pl. Natomiast spółka Travelplanet.pl zanotowała wprawdzie w podobnej skali wzrost sprzedaży i komunikuje dobrą sprzedaż w Internecie, ale należy pamiętać, że stało się to przy bardzo wysokich wydatkach na promocję sprzedaży (w tym na reklamy telewizyjne) w rezultacie czego najprawdopodobniej krótkoterminowe koszty z tym związane znacznie przekroczyły bieżące korzyści i stało się to ważną przyczyną gwałtownego pogorszenia się wyników. Możliwe, ze w dłuższym okresie Travelplanet.pl odniesie z intensywnej promocji większe korzyści, ale czy tak będzie czas dopiero pokaże.

Odwrót internetowych trębaczy

Z pewną satysfakcją stwierdzamy, że przynajmniej w kilkunastu tekstach mocno podkreślaliśmy tezę, że huczne otrąbianie szybkiego zaniku zawodu turystycznego agenta na rzecz triumfu Internetu jest co najmniej mocno dyskusyjne, o ile w ogóle teza ta jest prawdziwa. Dziś takich trębaczy już prawie nie ma. Świadczą o tym nie tylko przykłady z krajowego podwórka, ale i naszego zachodniego sąsiada. Zawrotną karierę robi tam ulubieniec agentów, czyli biur Schauinsland Reisen, a mocno stawiający jeszcze do niedawna na Internet i tracący udziały w rynku Thomas Cook zadziwia coraz to nowymi inicjatywami nakierowanymi na naprawę popsutych relacji ze środowiskiem agencyjnym.