Europa: wydarzenia tygodnia 11/2015

Przeczytaj także: Zarząd spółki pełen kobiet?

• EBC rozpoczął program skupowania obligacji rządowych i prywatnych na rynku wtórnym, czyli tzw. luzowanie ilościowe (QE). Operację rozpoczęto od skupu papierów z Niemiec, Włoch, Belgii i Francji. Celem QE jest kreowanie nowego pieniądza, aby rządy krajów unijnych mogły go w większym stopniu pożyczać, poprzez emisję obligacji. Ma to stworzyć możliwości dla zainwestowania pożyczonych pieniędzy w projekty, które stworzą miejsca pracy i pobudzą gospodarkę. EBC będzie kupował miesięcznie walory warte 60 mld euro.
• Ministrowie finansów państw UE porozumieli się w sprawie utworzenia Europejskiego Funduszu Inwestycji Strategicznych według koncepcji szefa KE Jean-Claude'a Junckera. Jego wartość ma wynieść 315 mld euro, przy czym kapitał początkowy funduszu wyniesie 21 mld euro. Ma on powstać w połowie bieżącego roku. Europejski Fundusz Inwestycji Strategicznych (EFIS) ma już pierwszych inwestorów, a są to Niemcy, Hiszpania oraz Francja, a ostatnio Włochy które poinformowały, że przeznaczą na te projekty 8 mld euro za pośrednictwem swojego banku rozwojowego.
• MFW ogłosił 4-letni plan pomocy dla Kijowa o wartości 17,5 mld USD. Przedstawiciele Rosji i Brazylii w 24-osobowej Radzie Gubernatorów MFW wstrzymali się w głosowaniu nad planem pomocowym dla Ukrainy. Po przegłosowaniu decyzji, MFW natychmiast przekazał rządowi w Kijowie 5 mld USD - pierwszą transzę kredytu.
• Decyzja w sprawie wycofania islandzkiej kandydatury do UE zapadła po dwóch latach rządów eurosceptycznego, centroprawicowego gabinetu, który obiecał, że zakończy proces dyskusji o akcesji Islandii do UE rozpoczęty w 2009 roku. W odpowiedzi Komisja Europejska zadeklarowała, że drzwi Unii Europejskiej pozostają otwarte dla Islandii. Problemem nie do pokonania okazała się unijna polityka połowowa. Islandia jest zależna gospodarczo od rybołówstwa, a ryby stanowią prawie trzy czwarte jej eksportu. Po przystąpieniu do Unii musiałaby nie tylko dzielić się swoimi łowiskami, lecz także dostosowywać się do unijnych decyzji co do wielkości połowów.
• Według Federalnego Urzędu Statystycznego w Wiesbaden eksport Niemiec spadł w styczniu o 2,1 proc. m/m, po wzroście miesiąc wcześniej o 2,8 proc. Import licząc m/m spadł o 0,3 proc., po spadku miesiąc wcześniej o 0,7 proc. Inflacja w Niemczech z lutym wyniosła 0,1 proc. r/r .
• Według Krajowego Biura Statystyki w Londynie produkcja przemysłowa w Wielkiej Brytanii spadła w styczniu o 0,1 proc. m/m (w poprzednim miesiącu spadła o 0,2 proc.). W ujęciu r/r produkcja przemysłowa wzrosła o 1,3 proc., podczas gdy miesiąc wcześniej wzrosła o 0,8 proc.
• Według Eurostat-u produkcja przemysłowa w strefie euro w styczniu spadła o 0,1 proc. m/m (w poprzednim miesiącu wzrosła o 0,3 proc. Licząc r/r produkcja przemysłowa wzrosła o 1,2 proc. (w grudniu wzrost produkcji r/r wyniósł 0,6 proc.
• Według sondażu już ponad połowa Niemców (52 proc.) jest za wyjściem Grecji ze strefy euro, podczas gdy w lutym było to 41 proc. Tylko 11 proc. uważa, że rząd premiera Aleksisa Ciprasa traktuje swych europejskich partnerów poważnie, a przeciwnego zdania jest aż 80 proc. Na zrealizowanie obiecywanych przez Ateny przedsięwzięć oszczędnościowych i reform liczy tylko 14 proc. ankietowanych, a 82 proc. wątpi w to.80 proc. obywateli Niemiec opowiada się za wstrzymaniem dalszej pomocy finansowej dla Grecji, jeśli nie będzie ona wprowadzać w życie uzgodnionych z kredytodawcami reform.
• Komisja Europejska poinformowała o zastrzeżeniach do rosyjsko-węgierskiego kontraktu dotyczącego dostaw paliwa jądrowego do elektrowni atomowej Paks na Węgrzech. KE podkreśliła jednak, że nie blokuje rozbudowy elektrowni o dwa nowe reaktory. Zastrzeżenia zgłosiła Agencja Dostaw Euratomu, która musi zatwierdzić wszystkie porozumienia o dostawach paliwa nuklearnego. Elektrownia jądrowa w mieście Paks, została zbudowana w latach 80. z wykorzystaniem reaktorów typu radzieckiego. Jej cztery pracujące reaktory zapewniają 40 proc. elektryczności kraju. Na budowę dwóch nowych reaktorów Rosja zobowiązała się udzielić Węgrom kredytu w wysokości do 10 mld euro.
• Niemiecki koncern zbrojeniowy Rheinmetall AG domaga się od rządu 120 mln euro odszkodowania za wstrzymaną transakcję zbrojeniową z Rosją. Jak wiadomo w 2011 roku Rheinmetall zawarł z Rosją kontrakt na dostawę centrum szkolenia bojowego i uzyskał na to rządowe zezwolenia. W zleceniu była m.in. dostawa symulatorów, komputerowych systemów oceny zdolności bojowej uczestników manewrów, urządzeń lokacyjnych, sprzętu wideo, urządzeń pirotechnicznych. System miał być zainstalowany na poligonie w Mulino w pobliżu Niżniego Nowogrodu, a rocznie mogłoby się tam szkolić 30 tys. rosyjskich żołnierzy wojsk pancernych i piechoty. Wartość tego zamówienia wynosiła ok. 135 milionów euro. Koncern wyprodukował już przewidziany kontraktem sprzęt, kiedy cofnięto zezwolenia. Rheinmetall jest największym niemieckim koncernem zbrojeniowym. Jego roczne obroty wynoszą 2,1 mld euro.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

O RÓŻNICACH W ZAROBKACH KOBIET I MĘŻCZYZN

Nie ulega wątpliwości, że jest to ważny problem XXI wieku tak na Starym Kontynencie, jak i na świecie. Według Eurostat-u w 2013 r. kobiety aktywne na rynku pracy w UE zarabiały średnio o ok. 16,4 proc. mniej niż mężczyźni (podczas gdy w 2008 r. było to o 17,3 proc. mniej). Jak widać różnica w zarobkach kobiet i mężczyzn w Unii Europejskiej zmniejszyła się w okresie kryzysu finansowego w latach 2008-2013...

Można powiedzieć, że tendencja zmian prawidłowa, chociaż krytycznie należy wypowiedzieć się o utrzymującej się różnicy w zarobkach. By jednak można było ten proces ocenić prawidłowo warto zaznaczyć, że te liczby pokazują różnicę w zarobkach między płciami w ogóle, jednak nie uwzględniają zarobków otrzymywanych przez pracowników obu płci za pracę wykonywaną na podobnych stanowiskach.

Nie miejsce tu i czas dla wyjaśnienia przyczyn tej różnicy, a wyjaśnienia jej nie podaje też Eurostat. Należy jednak mieć świadomość, że związana jest ona z wieloma czynnikami natury prawnej, społecznej i gospodarczej, ale też jest uwarunkowana kulturowo. Jedno jest oczywiste: dotąd nie udało się zrealizować reguły „równej płacy za równą pracę".

Dane opublikowane przez Eurostat pokazują, że różnice w wynagrodzeniu są największe głównie w najzamożniejszych unijnych gospodarkach. I tak w:

• Niemczech mężczyźni zarabiali w 2013 r. o 21,6 proc. więcej niż kobiety,
• Wielkiej Brytanii - 19,7 proc.,
• Danii - 16,4 proc.,
• Francji - 15,2 proc.

przy czym

• Estonii ok. 30 proc. i jest to największa różnica w zarobkach obu płci
• Słowenii ok. 3,2 proc. - jest to kraj o najmniejszej różnicy w zarobkach.

Według Eurostat-u Polsce w 2013 r. kobiety zarabiały o 6,4 proc. mniej niż mężczyźni (w 2008 r., gdy różnica ta wynosiła 11,4 proc.). Nie potrafię ustosunkować się di powyższych danych, bo Ogólnopolskie Badanie Wynagrodzeń przeprowadzone przez Sedlak & Sedlak, pokazuje , że w Polsce w roku 2013 mężczyźni zarabiali średnio 4,5 tys.; kobiety 3,6 tys. zł, a wg GUS w roku 2012 przeciętne wynagrodzenie kobiet było o około 17% niższe niż przeciętne wynagrodzenie mężczyzn. A więc?...

Warto tu dodać, że wg Eurostatu:

• kobiety stanowią w UE 67 proc. pracowników biurowych i tylko 33 proc. kadr kierowniczych
• mężczyźni są nadreprezentowani w budownictwie przemyśle wytwórczym

A jak wygląda to w świecie, a szczególnie jak kształtuje się sytuacja płacowa matek?

Opublikowano raport Międzynarodowej Organizacji Pracy. Wynika z niego, że kobiety, a zwłaszcza matki, zarabiają dużo mniej niż mężczyźni. Zjawisko to nie zmienia się mimo, że 20 lat temu oenzetowska Deklaracja Pekińska wzywała do zrównania praw kobiet i mężczyzn. Według tego raportu na świecie statystycznie kobiety zarabiają ok. 77 procent - tego, co mężczyźni. Gdy kobiety mają przerwę w pracy, to nie wracają do zawodu tak łatwo, jak mężczyźni. Według tego raportu jeśli utrzyma się dotychczasowe, wolne tempo niwelowania różnic w wynagrodzeniu, to kobiety będą zarabiały mniej niż mężczyźni jeszcze przez 70 lat - podaje MOP.