Wejście do strefy euro: KE ocenia gotowość 8 państw

Przeczytaj także: Wejście do strefy euro: po jakim kursie wymiana?

Komisja proponuje w związku z tym, aby Rada Unii Europejskiej podjęła decyzję, zgodnie z którą Litwa może przyjąć euro 1 stycznia 2015 r. Rada podejmie ostateczną decyzję w tej sprawie w drugiej połowie lipca po tym, gdy zostanie ona przedyskutowana przez szefów państw lub rządów podczas posiedzenia Rady Europejskiej w dniach 26–27 czerwca i po wydaniu opinii przez Parlament Europejski.

Olli Rehn, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej ds. gospodarczych i walutowych oraz euro, stwierdził: „Osiągnięcie przez Litwę gotowości do przyjęcia euro stanowi wyraz prowadzonej przez nią od długiego czasu rozważnej polityki budżetowej i zaangażowania w reformy gospodarcze. Duże tempo reform, których motorem było m.in. przystąpienie Litwy do UE dziesięć lat temu, przyniosło imponujący wzrost dobrobytu w tym państwie: od 1995 r. PKB na mieszkańca wzrósł z poziomu zaledwie 35 proc. średniego PKB na mieszkańca w UE-28 do prognozowanego 78 proc. w 2015 r.”.

Komisarz dodał: „Unia gospodarcza i walutowa utrzymuje swoją atrakcyjność jako wspólnota, do której warto należeć. Strefa euro dysponuje obecnie sprawniejszymi systemami koordynacji polityki gospodarczej, solidnymi zabezpieczeniami finansowymi chroniącymi jej stabilność, a od tego roku utworzyła także unię bankową. Litwa pragnie uczestniczyć we wszystkich tych mechanizmach i przyczynić się do ich dalszego umocnienia. Dzięki działaniom podejmowanym przez ostatnie pięć lat unia gospodarcza i walutowa jest w stanie lepiej radzić sobie z poważnymi zawirowaniami niż miało to miejsce na początku kryzysu”.
Żadne spośród siedmiu pozostałych państw członkowskich objętych derogacją Państwa członkowskie, które jeszcze nie spełniły kryteriów koniecznych do przyjęcia euro, są określane w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej jako „państwa członkowskie objęte derogacją”, w odróżnieniu od Danii i Zjednoczonego Królestwa, które wynegocjowały w traktacie z Maastricht klauzulę opt-out.

(Bułgaria, Chorwacja, Polska, Republika Czeska, Rumunia, Szwecja i Węgry) nie spełnia obecnie wszystkich kryteriów umożliwiających przyjęcie euro. W związku z tym ich sytuacja zostanie poddana ponownej ocenie za dwa lata.

Spełnienie kryteriów konwergencji przez osiem państw członkowskich objętych derogacją

Inflacja

Średnia stopa inflacji na Litwie w okresie 12 miesięcy do kwietnia 2014 r. wyniosła 0,6 proc., czyli znacznie poniżej wartości referencyjnej wynoszącej 1,7 proc. dla tego samego miesiąca, i prawdopodobnie utrzyma się poniżej tej wartości w najbliższym okresie. Analiza czynników fundamentalnych oraz duży zapas względem wartości referencyjnej skłaniają do pozytywnej oceny spełniania kryterium stabilności cen.

Pozostałymi państwami, które spełniają to kryterium, są: Bułgaria, Chorwacja, Republika Czeska, Polska, Szwecja i Węgry. Rumunia nie spełnia kryterium inflacji.

Finanse publiczne: wskaźniki długu i deficytu

Litwa nie jest objęta decyzją Rady stwierdzającą istnienie nadmiernego deficytu (zgodnie z art. 126 ust. 6 Traktatu). Relacja deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych do PKB na Litwie spadła z 5,5 proc. w 2011 r. do 2,1 proc. w 2013 r. Zgodnie z prognozą gospodarczą służb Komisji z wiosny 2014 r. oczekuje się, że w 2014 r. utrzyma się ona na poziomie 2,1 proc. Relacja długu sektora instytucji rządowych i samorządowych do PKB wyniosła na koniec 2013 r. 39,4 proc. PKB, czyli znalazła się znacznie poniżej progu ustalonego w Maastricht.

Pozostałymi państwami, które spełniają to kryterium, są: Bułgaria, Rumunia, Szwecja i Węgry. Kryterium to będzie spełniać również Republika Czeska, jeżeli Rada zdecyduje się uchylić procedurę nadmiernego deficytu wobec tego państwa, zgodnie z wnioskiem Komisji. Dwa państwa członkowskie (Chorwacja i Polska) nadal podlegają procedurze nadmiernego deficytu, w związku z czym nie spełniają kryterium.