Polskie firmy 2014: warunki prowadzenia biznesu

Przeczytaj także: Za wysokie podatki i koszty pracy

Pomimo relatywnie dobrej sytuacji makroekonomicznej, nadal trwa impas inwestycyjny. Przedsiębiorcy z niepokojem patrzą w przyszłość i wszelkie działania inwestycyjne podejmują z wielką ostrożnością. W 2013 roku rząd wprowadził kilka zmian w ramach „Pakietu na rzecz rozwoju przedsiębiorczości”. Zaowocowały one poprawą warunków funkcjonowania przedsiębiorstw w kilku obszarach, (tj. deregulacja, sądownictwo, inwestycje, ograniczenie obowiązków informacyjnych, usprawnienie administracji), jednak nie przyniosły one rozwiązań systemowych na szeroką skalę. W naszym przekonaniu dokonane przez rząd reformy, choć niezwykle istotne i plasujące nas nieco wyżej w światowych rankingach, nadal pozostają niewystarczające.

– Zmiany, które przeprowadziła koalicja w ciągu ostatniego roku oceniamy pozytywnie – powiedział Mariusz Pawlak, Główny Ekonomista ZPP. – Są one jednak daleko niewystarczające. Ponadto, dotyczą one zaledwie wąskich grup przedsiębiorców. Nie każdy się sądzi czy prowadzi większe inwestycje. To co dotyczy wszystkich, a więc wrogi, nieprzejrzysty system podatkowy czy nadmiar biurokracji, nie zmienia się. Mimo, że to nic nie kosztuje. Są to działania bezinwestycyjne. Wystarczy wola polityczna, której nie ma – dodaje Pawlak.

W III kwartale 2013 r. Polska osiągnęła wzrost PKB o 1,9%. Utrzymał się wzrost produkcji sprzedanej przemysłu w skali roku, poprawił się wyraźnie popyt na usługi transportowe, stabilnie rosła sprzedaż detaliczna. Wyższy poziom PKB zawdzięczamy prawdopodobnie większemu popytowi wewnętrznemu. W okresie trzech pierwszych kwartałów 2013 roku odnotowano również wzrost eksportu. Komisja Europejska ocenia, że w 2014 r. polskie PKB wzrośnie o 2,5%. Wyniki raportów i rankingów wskazują na stabilność polskiej gospodarki i brak zagrożenia kryzysem finansowym.

Poziom bezrobocia jest porównywalny do średniej UE, dług publiczny nie powinien przekroczyć w 2014 roku limitu 51% PKB. Poprawa ogólnej koniunktury gospodarczej nadal w niewielkim stopniu przekłada się na poziom zatrudnienia. Widoczne są niewielkie symptomy poprawy, jednakże stopa bezrobocia w IV kwartale 2013 wyniosła 13,2 %, co oznacza, iż była o 0,3 p. proc. wyższa niż rok wcześniej. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło około 5,5 mln osób. Natomiast średnie wynagrodzenie brutto w listopadzie 2013 roku wynosiło 3897,88 PLN.

Pod koniec 2013 r. liczba zarejestrowanych podmiotów w systemie REGON wyniosła 4 065 602. Spośród firm aktywnych zdecydowaną większość stanowiły mikroprzedsiębiorstwa. Struktura polskich firm pod względem wielkości od lat pozostaje w zasadzie bez zmian: mikroprzedsiębiorstwa stanowią 96,54%, małe 2,95%, średnie 0,45%, duże 0,08% wszystkich przedsiębiorstw. Jednocześnie w Polsce udział mikroprzedsiębiorstw jest o 4 pp. wyższy niż średnio w UE-28. Świadczy to o istniejących nadal barierach rozwojowych, utrudniających przechodzenie firmom mikro na wyższy poziom rozwoju.

– Dziwi mnie, że rząd nie wykorzystuje prostych rezerw, które nadal, w odróżnieniu od większości państw zachodnich, mamy. Te proste rezerwy to przywrócenie wolności gospodarczej co najmniej na poziomie średniej unijnej. Choć jeśli chcemy gonić zachodnią Europę poziomem życia, to powinniśmy aspirować do stworzenia warunków prawno-instytucjonalnych dla firm na poziomie Szwajcarii. Polska potrzebuje nowego systemu podatkowego, ograniczenia biurokracji i przywrócenia wolności gospodarczej, co już raz w naszej historii się sprawdziło – powiedział Cezary Kaźmierczak, Prezes ZPP.

Międzynarodowe raporty analizujące warunki prowadzenia biznesu dość dobrze oceniają polską gospodarkę. Doing Business docenia zmiany, które zaszły w Polsce w ciągu ostatnich 8 lat, plasując ją w tegorocznym zestawieniu na 45 miejscu (wśród 189 analizowanych gospodarek). Indeks Wolności Gospodarczej The Heritage Foundation również umieścił nas nieco wyżej, niż w ubiegłorocznym raporcie (50. w 2014 r. wobec 57. w 2013 r.). Mniej korzystny dla Polski jest natomiast ranking The Global Competitiveness. Polska uplasowała się na 42. miejscu, a więc o jedno oczko gorzej niż w zeszłorocznym zestawieniu. Według autorów Raportu spowodowane jest to pogorszeniem się stabilności makroekonomicznej i innowacyjności.